BIULETYN POLSKIEGO TOWARZYSTWA FIZYCZNEGO

Nr 1 Grudzień 1991

Zarząd Głowny PTF, wybrany we wrześniu 1991 r. na kadencję 1991 - 1993, (skład na s. 4), chciałby za pośrednictwem biuletynu przekazywać członkom i sympatykom Polskiego Towarzystwa Fizycznego informacje o swej działalności.

Polskie Towarzystwo Fizyczne istnieje przeszło 70 lat. Zgodnie ze statutem celem PTF jest: "1. uprawianie i krzewienie fizyki i nauk pokrewnych z uwzględnieniem ich dydaktyki, historii i zastosowań oraz działalności społecznej mającej związek z fizyką, 2. umacnianie więzi między fizykami zatrudnionymi w różnych działach gospodarki narodowej i podnoszenie tą drogą ogólnego poziomu wiedzy fizycznej w Polsce".

Mamy nadzieję, że społeczność fizyków dostrzega sens i potrzebę dalszego istnienia PTF jako stowarzyszenia integrującego fizyków i będzie nadal aktywnie brać udział w jego działalności.

Polskie Towarzystwo Fizyczne liczy obecnie zaledwie 2000 członków (dla porównania Niemieckie Towarzystwo Fizyczne - ponad 20 000 członków). Zwracamy się do wszystkich fizyków, którzy jeszcze nie należą do PTF, o wstępowanie do naszego Towarzystwa. Apel swój kierujemy zwłaszcza do środowiska młodych pracowników naukowych, nauczycieli i studentów fizyki. Poprosiliśmy Zarządy Oddziałów, aby w instytutach, kuratoryjnych ośrodkach metodycznych itp. pojawiały się systematycznie informacje o PTF i były dostępne na miejscu deklaracje członkowskie (mógłby je mieć stale któryś z członków PTF pracujący na danym terenie). Chcielibyśmy objąć naszą działalnością cała Polskę i poprosiliśmy oddziały o odpowiednie rozeznanie i rozszerzenie zasięgu terytorialnego swego działania.

Informator fizyki polskiej
Zdecydowaliśmy się opracować i wydać w 1992 r. informator "Physics Research in Poland", w którym podane byłyby informacje o placówkach naukowych z dziedziny fizyki w Polsce: nazwy, adresy, nazwiska profesorów i doktorów habilitowanych, programy badań itp. Wydawnictwo to byłoby uzupełnieniem informatora "Who's Who in Physics, Poland 1991", które jest opracowywane przez Komitet Fizyki PAN. Dostarczyłoby ono pełniejszej informacji o badaniach naukowych z fizyki i służyłoby promocji polskiej fizyki w świecie. Zwracamy się z gorącą prośbą do wszystkich instytutów o szybkie przesłanie nam szczegółowych danych (odpowiednie ankiety prześlemy w styczniu 1992 r.).

Umowa o współpracy towarzystw fizycznych Polski i W. Brytanii
We wrześniu 1991 r. została podpisana umowa o wspólpracy PTF i Instytutu Fizyki (IOP) w Londynie na okres 1992 - 1994.
1.Umowa przewiduje możliwość wspólnego patronatu PTF i IOP nad wybranymi konferencjami organizowanymi w Polsce oraz wydawania przez IOP Publishing materiałów z konferencji fizycznych (o zasięgu międzynarodowym) organizowanych w Polsce oraz książek naukowych autorów polskich.
2. IOP Publishing wydaje wiele czasopism naukowych, np. Journal of Physics (serie A, B, CM, D, G), European Journal of Physics, Classical and Quantum Gravity, i zaoferowało nam:
- dla jednej z bibliotek bezpłatną prenumeratę na lata 1992-93 jednego ze swych czasopism, jeśli nie było ono prenumerowane przez nią w 1991 r.,
- pięć bezpłatnych rocznych prenumerat "Physics World",
- 30-procentowy rabat przy nowych prenumeratach bibliotecznych na okres dwóch lat dowolnych czasopism wydawanych przez IOP Publishing.
3. Umowa przewiduje wymianę naukową do 28 osobodni rocznie z każdej strony, umożliwiającą udział w konferencjach i szkołach i przeznaczoną głownie dla młodych fizyków w wieku do 30 lat. Strona brytyjska organizuje pobyt i opłaca koszty zakwaterowania, wyżywienia i podróży na terenie swego kraju. Instytucja polska delegująca swego pracownika zobowiązuje się do opłacenia kosztów pobytu fizyka brytyjskiego w Polsce przez identyczny okres. Zarząd Główny PTF zobowiązany jest zgłosić polskich kandydatów na dwa miesiące przed przewidywaną datą ich przyjazdu do W. Brytanii.
Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z możliwości 1, 2, 3 prosimy o skontaktowanie się z Zarządem Głównym PTF. Zgłoszenia bibliotek w sprawie prenumerat czasopism przyjmujemy do 31 stycznia 1992 r.
Chcemy rozwinąć współpracę także z innymi zagranicznymi towarzystwami fizycznymi. W ramach tej współpracy chcemy m.in. prowadzić wymianę informacji o konferencjach i szkołach naukowych o zasięgu międzynarodowym organizowanych w Polsce oraz umożliwić pewnej liczbie polskich uczestników bezpłatny udział w konferencjach organizowanych za granicą pod patronatem zagranicznych towarzystw w zamian za przyjęcie na podobnych zasadach uczestników zagranicznych na konferencjach organizowanych w Polsce.
Uprzejmie prosimy o przesyłanie do Zarządu Głównego PTF danych o konferencjach i szkołach naukowych z fizyki organizowanych w Polsce (prosimy podać nazwę konferencji w jęz. angielskim, miejsce i datę, nazwiska głównych organizatorów oraz nazwę instytucji organizującej konferencję, koszt konferencji itp.). Dane te będziemy chcieli zbierać w sposób ciągły i publikować je w "Postępach Fizyki" oraz przesyłać dwa razy do roku do zagranicznych towarzystw naukowych.

Nagrody PTF
Od wielu lat Polskie Towarzystwo Fizyczne przyznaje Medal PTF im. Mariana Smoluchowskiego oraz nagrody naukowe, nagrody dla wyróżniających się nauczycieli fizyki i nagrody za wyróżniające się prace magisterskie z fizyki. Chcielibyśmy podnieść prestiż nagród PTF przez podniesienie ich wartości (przy obecnej trudnej sytuacji finansowej oznacza to niestety zmniejszenie ich liczby), nadanie im imion wielkich fizyków polskich i odpowiednią reklamę. Od 1992 r. ustanowiliśmy:
- nagrodę naukową PTF im. Wojciecha Rubinowicza,
- nagrody dydaktyczne PTF - I stopnia im. Grzegorza Białkowskiego oraz II i III stopnia - dla nauczycieli fizyki,
- nagrodę PTF im. Arkadiusza Piekary za pracę magisterską z fizyki.
Przewidujemy, że w 1992 r. nagroda naukowa wynosiłaby 10 mln. zł, nagroda dydaktyczna I st. - 5 mln. zł, dwie II st. - po 3 mln. zł, dwie III st. - po 2 mln. zł, nagroda za pracę magisterska - 3 mln. zł.
Zgłoszenia kandydatów do nagród PTF i medalu PTF w 1992r. należy przesyłać za pośrednictwem Zarządów Oddziałów PTF do 30 czerwca 1992 r. Szczegółowe regulaminy zostaną przesłane Zarządom Oddziałow PTF w styczniu 1992 r.

"Postępy Fizyki"
Koszt wydania jednego zeszytu w 1991 r. wyniósł przeszło 20 tys. zł. Dzięki dotacjom z Wydzialu III PAN oraz pomocy Instytutu Fizyki PAN, Zakładu Fizyki Teoretycznej PAN i Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego cena zeszytu wynosiła tylko 7 tys. zł w pierwszym półroczu, a 9 tys. zł. w drugim (przy prenumeracie w oddziałach - 20% mniej). Mamy nadzieję, że otrzymamy dotację i pomoc także w przyszłym roku i będziemy w stanie utrzymać niską cenę "Postępów Fizyki". Zachęcamy do prenumeraty!
Koszt rocznej prenumeraty "Postępów Fizyki" na 1992 r. wynosi:
- przy prenumeracie w RUCH-u 72.000 zł,
- przy prenumeracie w oddziałach PTF (zniżka 20%) 57.600 zł.
W związku z niedowładem systemu kolportażu prasy w Polsce będziemy prosić Zarządy Oddziałów o zorganizowanie sprzedaży komisowej "Postępów Fizyki" w swoich siedzibach a także o pomoc w ustaleniu sieci księgarni w miastach wojewódzkich, gdzie "Postępy Fizyki" mogłyby być w stałej sprzedaży. Wydawca (Dział Wydawnictw IF PAN) ma wiele kompletów zeszytów z 1991 r.

Składki
Zdecydowaliśmy się podnieść (w przybliżeniu dwukrotnie) wysokość składek członkowskich. Składka roczna stanowić będzie około 2% miesięcznego wynagrodzenia, podobnie jak w innych krajach europejskich. Dla porównania w Niemczech składka członkowska w 1991 r. wynosiła 43 DM dla zarabiających brutto rocznie poniżej 25 tys. DM, 110 DM dla zarabiających poniżej 45 tys. DM, 165 DM dla zarabiających więcej.
Składka na PTF w 1992 r. wynosi:
1. dla samodzielnych pracowników nauki 80 tys. zł,
2. dla studentów i początkujących pracowników (w ciągu pierwszych trzech lat ich pracy) 20 tys. zł,
3. dla pozostałych pracowników 40 tys. zł.
Członkowie honorowi i emeryci są zwolnieni z płacenia składek.
Podobnie jak w ubiegłych latach 80% składek będzie pozostawać w oddziałach na koszty ich działalności, a 20% będzie przekazywane na konto Zarządu Głównego - kwota ta jest jednak teraz przeznaczona na opłacenie składki PTF w Europejskim Towarzystwie Fizycznym (EPS), a nie na potrzeby Zarządu Głównego (przynajmniej dopóki będziemy otrzymywać dotację z Wydziału III PAN).
Wystąpiliśmy jednocześnie o 10-krotne zmniejszenie obowiązujących dotychczas składek na EPS wpłacanych przez PTF i członków indywidualnych z Polski.
Polskie Towarzystwo Fizyczne miało w poprzednich latach około 60 członków wspierających, których roczna składka wynosiła 500 zł (ta maksymalna składka, określona w rozporządzeniu Rady Ministrów, obowiązywała od 1965 r. do stycznia 1989 r., przy czym w ostatnich latach wpłaty praktycznie ustały). Chcielibyśmy reaktywować dotychczasowych członków wspierających i pozyskać nowych, przy czym składkę roczną zdecydowaliśmy się podnieść od 1 stycznia 1992 r. do 1 mln. zł. Wpływy z tych składek przekazywalibyśmy w 80% na rzecz oddziałów, na terenie których działają członkowie wspierający, a pozostałe w dyspozycji Zarządu Głównego 20% byłoby przeznaczone na fundusz nagród PTF.

Zarząd Główny PTF na kadencję 1991-1993
Prezes - prof. dr hab.Stefan Pokorski (IFT UW, Warszawa)
Wiceprezesi - prof. dr Tadeusz Skaliński (IF PAN, Warszawa), prof. dr hab. Jerzy Niewodniczański (IFiTJ AGH, Kraków)
Sekretarz Generalny - dr Zygmunt Ajduk (IFT UW, Warszawa)
Skarbnik - dr Lucjan Zemło (ŚLCJ UW, Warszawa)
Członkowie - dr Zofia Gołąb-Meyer (IF UJ, Kraków), doc. dr hab. Stanisław Hoffmann (IFM PAN, Poznań), mgr Bożena Moldenhawer (VIII LO, Poznań), doc. dr hab. Ireneusz Strzałkowski (IF PW, Warszawa), prof. dr hab. Jerzy Wdowczyk (IPJ, Łódź), prof. dr hab. Cecylia Wesołowska (IF PWr, Wrocław), mgr Maria Zaborowska-Kuśmierek (XXVII LO, Warszawa).
Biuro ZG PTF (ul.Hoża 69, IFD UW p.80, 00-681 Warszawa, tel.212668) jest czynne w godz. 11-13 od poniedziałku do piątku - kieruje nim mgr Wanda Głazkowa.