BIULETYN POLSKIEGO TOWARZYSTWA FIZYCZNEGO


Nr 3 grudzień 1994 r.
ul. Hoża 69, 00-681 Warszawa
tel./fax: 6212668
e-mail: ptf@fuw.edu.pl


Posiedzenie Plenarne Zarządu Głównego PTF

17 grudnia 1994 roku odbyło się w Warszawie posiedzenie plenarne Zarządu Głównego PTF. Do udziału w posiedzeniu zostali zaproszeni przewodniczący oddziałów, komisji i sekcji PTF, Komisja Rewizyjna PTF, oraz redaktorzy naczelni czasopism PTF i przewodniczący Komitetu Głównego Olimpiady Fizycznej. Zaproszono także, zgodnie z regulaminami, laureatów nagród i wyróżnień PTF za rok 1994 w celu dokonania uroczystego ich wręczenia.

Zgodnie z porządkiem obrad, zebrani zapoznali się ze sprawozdaniami Zarządu Głównego i Komisji Rewizyjnej z działalności Towarzystwa w okresie od ostatniego Zebrania Delegatów. Komisja Rewizyjna pozytywnie oceniła działalność merytoryczną i finansową Zarządu Głównego. Jednocześnie zwróciła uwagę, że istotną bolaczką w funkcjonowaniu Towarzystwa jest nieterminowe wywiązywanie się Oddziałów z wielu statutowych obowiązków względem ZG.

Zarząd Główny, korzystając z upoważnienia Zebrania Delegatów, podjął uchwałę o podwyższeniu o 100% składek członkowskich. Biorąc pod uwagę inflację oraz fakt, że wysokość składki nie była zmieniana w ostatnich trzech latach, podjęta decyzja oznacza jedynie przywrócenie realnej wartości składki wprowadzonej w 1992 roku. Podjęcie uchwały poprzedziła dyskusja, w której między innymi poruszono sprawę włączenia do składki członkowskiej opłaty za prenumeratę Postępów Fizyki. Uznano, że problemem tym powinno się zająć najbliższe Zebranie Delegatów.

Uczestnicy posiedzenia wiele uwagi poświęcili zagadnieniom związanym z nauczaniem fizyki w szkołach podstawowych i średnich. Stwierdzono, że utrzymują się niepokojące tendencje do lekceważenie fizyki w edukacji i ustalono, że Towarzystwo powinno podjąć jeszcze bardziej stanowcze kroki, niż do tej pory, w celu zmiany istniejącej sytuacji. Wskazano także, iż wprowadzana na wyższych uczelniach technicznych reforma systemu finansowania (finasowanie wydziałów) może doprowadzić do marginalizacji nauczania fizyki na uczelniach, na których zajęcia z fizyki prowadzone są przez Międzywydziałowe Instytuty Fizyki, które po prostu nie otrzymają żadnych funduszy.

Ważnym punktem posiedzenia było ogłoszenie listy laureatów nagród, odznaczeń i wyróżnień przyznanych przez Polskie Towarzystwo Fizyczne w roku 1994:
1. Medal Mariana Smoluchowskiego otrzymał Ryszard Sosnowski z Warszawy. Uroczyste wręczenie medalu nastąpi na XXXIII Zjeździe Fizyków Polskich we Wrocławiu.
2. Nagrodę im. Arkadiusza Piekary w wysokości 5 mln zł za wyróżniającą się pracę magisterską otrzymał Paweł Kulessa z Krakowa, za pracę pt.: Produkcja hiperjąder w zderzeniach proton-jądro.
3. Wyróżnienie za pracę magisterską otrzymał Jacek Szatkowski z Torunia, za pracę pt.: Elektryczne i optyczne parametry Znx Mg1-xSe.
4. Nagrodę dydaktyczną im. Grzegorza Białkowskiego w wysokości 7 mln zł otrzymała Urszula Woźnikowska-Bezak z Katowic, za założenie i prowadzenie grupy twórczej "Kwark" dla młodzieży szkół średnich.
5. Nagrodę dydaktyczną II-go stopnia w wysokści 5 mln zł otrzymał Sławomir Brzezowski z Krakowa, za wybitne wyniki w nauczaniu fizyki i przygotowywaniu kandydatów na studia fizyczne.
6. Wyróżnienia oraz trzyletnią bezpłatną prenumeratę Postępów Fizyki otrzymali:
- Juliusz Domański z Torunia, za owocne, wieloletnie prowadzenie międzyszkolnych kółek fizycznych;
- Andrzej Mucha z Krakowa, za wzorowe prowadzenie zajęć z fizyki w klasach uniwersyteckich;
- Kazimiera Budziak z Krakowa,
- Teresa Dubis z Krakowa,
- Maria Janowiak z Krakowa,
- Zofia Ropka z Krakowa,
za aktywną działalność w Sekcji Nauczycielskiej PTF.
7. Nagrodę specjalną w wysokości 5 mln zł otrzymał Stanisław Jakubowicz z Wrocławia, za organizację wzorowych jesiennych szkół "Problemy Dydaktyki Fizyki".
8. Wyróżnienie specjalne otrzymał Wojciech Blicharski z Krakowa, za niezwykle ofiarną pracę przy redagowaniu Fotonu.


Składki członkowskie PTF w 1995 roku

Zgodnie z uchwałą podjętą przez Zarząd Główny na posiedzeniu plenarnym 17 grudnia 1994 roku wysokość składek członkowskich wynosi:
- profesorowie i docenci - 160 000 zł (16 zł),
- studenci i osoby o stażu pracy do 3 lat - 40 000 zł (4 zł),
- pozostałe osoby - 80 000 zł (8 zł).
Emeryci i renciści są zwolnieni z obowiązku płacenia składek.


Wykładowcy Polskiego Towarzystwa Fizycznego

Z inicjatywy wiceprezesa S. Hoffmanna Zarząd Główny podjął decyzję o ustanowieniu tytułu Wykładowcy Polskiego Towarzystwa Fizycznego. Tytuł ten jest nadawany na dwa lata osobom wybranym przez ZG spośród kandydatów zgłoszonych przez Oddziały. Koszty przejazdów Wykładowców PTF oraz opłatę za wykład (500 tys. zł.) będzie pokrywał ZG. Oddział zapraszający zobowiązany jest do opłacenia kosztów pobytu Wykładowcy. Natomiast w przypadku zaproszenia Wykładowcy PTF wystosowanego poza Towarzystwem całość kosztów ponosi strona zapraszająca.

Zarząd Główny wybrał na lata 1995-1996 tylko pięciu (ze względu na ograniczenia finansowe) Wykładowców spośród jedenastu zgłoszonych przez Oddziały:

I. Prof. dr hab. Maria Giller (Łódź):
1. Pulsary i jaki z nich mamy pożytek.
2. Ciemna materia we Wszechświecie.
3. O mechanizmach przyspieszania cząstek promieniowania kosmicznego.

II. Prof. dr hab. Andrzej Hrynkiewicz (Kraków):
1. Warunki powstania i rozwoju życia we Wszechświecie.
2. Naturalna promieniotwórczość w środowisku
3. Ekologiczne aspekty energetyki
4. Perspektywy wykorzystania fuzji wysokotemperaturowej
5. Bezpieczna energetyka jądrowa

III. Prof. dr hab. Jerzy M. Langer (Warszawa):
1. Świecące półprzewodniki
2. Niezwykła kariera półprzewodników
3. Fizyka złącz półprzewodnikowych
4. Defekty w półprzewodnikach
5. Perspektywy współczesnej optoelektroniki

IV. dr hab. Wojciech Nawrocik (Poznań):
1. Fizyka nanoukładów
2. Ultrazimne neutrony
3. Zastosowanie neutronów w badaniach fazy skondensowanej

V. dr hab. Henryk Wrembel (Słupsk):
1. Zagadnienie rtęci w przyrodzie i sposoby jej oznaczania
2. Energia jako czynnik warunkujący rozwój cywilizacji
3. Efekt cieplarniany i jego potencjalne skutki

Bliższe dane o treści proponowanych wykładów oraz sylwetki Wykładowców zostaną przedstawione w Postępach Fizyki. Zapraszający otrzymają także plakaty z informacjami o Wykładowcy i jego wykładach. W celu zaproszenia Wykładowcy prosimy o zgłoszenia do Zarządu Głównego z podaniem tytułu wykładu, bądź o bezpośredni kontakt z Wykładowcą z jednoczesnym powiadomieniem ZG.


XXXIII Zjazd Fizyków Polskich

XXXIII Zjazd Fizyków Polskich odbędzie się we Wrocławiu w dniach 18 - 21 września 1995 roku. Organizatorami Zjazdu są:
- Polskie Towarzystwo Fizyczne, Oddział Wrocławski,
- Instytut Fizyki Politechniki Wrocławskiej,
- Instytut Fizyki Teoretycznej i Instytut Fizyki Doświadczalnej Uniwersytetu Wrocławskiego.

W skład Komitetu Programowego Zjazdu wchodzą:
Zygmunt M. Galasiewicz - przewodniczący, Andrzej Budzanowski, Henryk Chojnacki, Jerzy Czerwonko, Stanisław Łęgowski, Stefan Mróz, Stefan Pokorski, Jan Stankowski, Mieczysław Subotowicz, Henryk Szymczak, Andrzej B. Szytuła, Łukasz A. Turski i Leszek J. Wojtczak.

W skład Komitetu Organizacyjnego Zjazdu wchodzą:
Ewa Dobierzewska-Mozrzymas - przewodnicząca, Piotr Biegański, Zygmunt Galasiewicz, Stanisław Gołąb, Lucjan Jacak, Henryk Kasprzak, Jan Misiewicz, Grażyna Mulak, Władysława Nawrocka, Jerzy Nowak, Ziemowit Popowicz, Ryszard Poprawski, Maria Stęślicka, Krzysztof Strasburger i Marek Wołcyrz.

Powstał również Komitet Honorowy Zjazdu, którego członkami są:
Jerzy Czernik - Rektor Akademii Medycznej we Wrocławiu,
Marek Dyżewski - Rektor Akademii Muzycznej we Wrocławiu,
Witold Karczewski - Przewodniczący Komitetu Badań Naukowych,
Jerzy Kowalski - Rektor Akademii Rolniczej we Wrocławiu,
Jan Łopuszański - Członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk,
Andrzej Wiszniewski - Rektor Politechniki Wrocławskiej,
Wojciech Wrzesiński - Rektor Uniwersytetu Wrocławskiego,
Bogdan Zdrojewski - Prezydent m. Wrocławia.

Szczególny charakter nadaje Zjazdowi fakt, iż w roku 1995 przypada 75-lecie Polskiego Towarzystwa Fizycznego oraz 50-lecie Nauki Polskiej we Wrocławiu. W związku z tym podjęto wszelkie starania, aby przygotować odpowiedni program wykładów oraz imprez towarzyszących.

Program wykładów:
A. Wykładowcy zagraniczni (laureci Nagrody Nobla 1985 r. i 1987 r.):
1. Klaus von Klitzing: From microelectronic to nanoelectronic.
2. K. Alex Müller: On the development of high-temperature superconductivity.
B. Wykładowcy krajowi:
1. Marek Demiański - wielki wybuch, argumenty za i wątpliwości.
2. Kazimierz Grotowski - przejścia fazowe w materii jądrowej.
3. Marian Grynberg - fizyka półprzewodników, najnowsze osiągnięcia.
4. Jacek W. Hennel - metody magnetycznego rezonansu jądrowego w medycynie i technice.
5. Andrzej Z. Hrynkiewicz: Uwagi o istocie praw fizyki.
6. Arkadiusz Jadczyk: Wzmocniona teoria kwantów.
8. Jan Łopuszański - wspomnienia o pierwszych latach fizyki wrocławskiej.
9. Roman Micnas: Modele teoretyczne wysokotemperaturowego nadprzewodnictwa.
10. Andrzej Wolszczan - pulsary.
11. Stanisław L. Woronowicz - grupy kwantowe.
12. Andrzej K. Wróblewski - fragmenty historii fizyki w Polsce.
13. Kacper Zalewski: Ciężkie kwarki.
14. Marek Dyżewski: Muzyka w przestrzeni, przestrzeń w muzyce (przed koncertem w Auli Leopoldinie).
(Kursywą podano tytuły wykładów, w pozostałych przypadkach tematykę. Komitet Organizacyjny planuje udostępnienie tekstów wszystkich wykładów w języku angielskim.)

Sesja dydaktyczna z udziałem wybitnych specjalistów bedzie poświęcona problemom nauczania fizyki w szkołach średnich oraz na wyższych uczelniach. W skład Komitetu Programowego sesji dydaktycznej wchodzą: W. Gorzkowski, J. Morkowski i I. Strzałkowski, a jej organizowaniem kieruje S. Jakubowicz.

W trakcie trwania Zjazdu zostanie zorganizowana wystawa przedstawiająca dorobek naukowy, dydaktyczny i organizacyjny środowiska wrocławskich fizyków w minionym 50-leciu. Przewiduje się również zorganizowanie wystawy aparatury naukowej i dydaktycznej z udziałem firm polskich i zagranicznych.

Program artystyczny Zjazdu będzie obejmował Koncert muzyki barokowej w Auli Leopoldinie Uniwersytetu Wrocławskiego i III Symfonię pieśni żałosnych Henryka Mikołaja Góreckiego w Operze Wrocławskiej.

Opłaty zjazdowe (koszty wyżywienia, bankiet, ewentualnie jedna impreza artystyczna):
- pełna - 650 000 zł (65 zł),
- dla członków PTF - 500 000 zł (50 zł),
- zniżkowa (nauczyciele, uczniowie i studenci) - 150 000 zł (15 zł).

Pierwsze oficjalne zawiadomienie o Zjeździe zostanie rozesłane w styczniu 1995 r.


Nowe umowy międzynarodowe PTF

W 1994 roku Polskie Towarzystwo Fizyczne podpisało umowy o współpracy z niedawno powstałym Ukraińskim Towarzystwem Fizycznym i Sekcją Fizyczną Czeskiego Towarzystwa Matematyczno-Fizycznego. Umowy te są oparte na przygotowanym przez Komisję ds. Współpracy Zagranicznej tekście wzorcowym uwzględniającym zmianę warunków w jakich działa Towarzystwo w ostatnich latach. W szczególności, zgodna ze statutem i prawem działalność Towarzystwa nie napotyka na żadne ograniczenia. Z drugiej strony, znacznie pogorszyła się sytuacja finansowa Towarzystwa, co nie tylko ogranicza możliwości podejmowania nowych form działalności, ale wymusza zaniechanie niektórych dotychczasowych działań. W rezultacie, w podpisanych umowach skoncentrowano się na wymianie informacji naukowych (zjazdy, konferencje itp, wymiana i ułatwienia w dostępie do literatury naukowej), dydaktycznych (nauczanie fizyki na wszystkich poziomach) oraz popieraniu bezpośrednich kontaktów między fizykami i ośrodkami badawczymi. Umowy zobowiązują Towarzystwa do poszukiwania środków finansowych, które umożliwiłyby udział fizyków z kraju partnera w imprezach naukowych organizowanych w kraju danego Towarzystwa. Zrezygnowano z określania explicite liczby tak zwanych osobodni wymiennych. Wprowadzono natomiast możliwość zawierania, niezależnie od podpisanej umowy, umów dodatkowych (np. w sprawie osobodni wymiennych), co powinno w istotny sposób uelastycznić kontakty między Towarzystwami. Umowy zostały podpisane na okres nie krótszy niż pięć lat.


Prenumerata czasopism Amerykańskiego Towarzystwa Fizycznego

Zarząd Główny informuje, że otrzymał od APS (niestety dopiero w grudniu) formularze na zniżkową prenumeratę czasopism APS na okres: 1 czerwiec 1994 - 30 czerwiec 1995. Przypominamy, że zgodnie z umową między PTF i APS, zniżkowa prenumerata czasopism APS przysługuje tylko indywidualnym członkom PTF. Zainteresowanych prosimy o zgłaszanie się do Zarządów Oddziałów lub do Zarządu Głównego.


Postępy Fizyki

W 1995 r. zeszyt Postępów Fizyki będzie kosztował 27 500 zł (2,75 zł). Koszt prenumeraty rocznej wyniesie 165 000 zł (16,5 zł). Prenumeratę można opłacić:
1) w jednostkach kolportażowych RUCH właściwych dla miejsca zamieszkania lub siedziby prenumeratora - dostawa następuje wówczas w sposób uzgodniony z zamawiającym;
2) w Zarządzie Głównym PTF (ul. Hoża 69, 00-681 Warszawa, konto bankowe 300009-6695-132, Bank Gdański IV O/Warszawa) - dostawa drogą pocztową pod wskazany adres.
Członkowie PTF, którzy opłacają prenumeratę na cały rok w Oddziałach PTF, otrzymują 20\% zniżki - dystrybucją czasopisma zajmują się w tym przypadku Zarządy Oddziałów.
Redakcja PF udziela wszelkich informacji na temat prenumeraty, zakupu numerów bieżących i archiwalnych itp. Adres redakcji: ul Hoża 69, 00-681 Warszawa, adres elektroniczny: postepy@fuw.edu.pl


Zarząd Główny PTF życzy wszystkim Koleżankom i Kolegom Szczęśliwego Nowego Roku!

Biuletyn został wydany dzięki finansowemu wsparciu KBN.