XXXIII Zjazd Fizykow Polskich

XXXIII Zjazd Fizykow Polskich odbyl sie we Wroclawiu w dniach 18-21 wrzesnia 1995 r. Zjazd zostal zorganizowany przez Polskie Towarzystwo Fizyczne - Oddzial Wroclawski i Instytut Fizyki Politechniki Wroclawskiej przy wspoludziale Instytutow Fizyki Teoretycznej i Doswiadczalnej Uniwersytetu Wroclawskiego, Instytutu Niskich Temperatur i Badan Strukturalnych PAN oraz Miedzynarodowego Laboratorium Silnych Pol Magnetycznych i Niskich Temperatur. Przewodniczaca Komitetu Organizacyjnego byla prof. Ewa Dobierzewska-Mozrzymas. Komitetowi Programowemu przewodniczyl prof. Zygmunt Galasiewicz.

W tym roku Polskie Towarzystwo Fizyczne obchodzilo swoje 75-lecie i odbywaly sie obchody 50-lecia nauki w powojennym Wroclawiu. Organizatorzy podjeli wszelkie starania, aby program i przebieg Zjazdu w pelni odpowiadaly jego rocznicowemu charakterowi. Zaproszono znakomitych wykladowcow, w tym dwoch laureatow Nagrody Nobla (K. von Klitzing, K. A. Müller). Wsrod zaproszonych gosci byli miedzy innymi prezes Institute of Physics (brytyjski odpowiednik tow. fiz.) - A. Wolfendale, przedstawiciel Niemieckiego Towarzystwa Fizycznego (DPG) - G. Berg i rektorzy wszystkich uczelni wroclawskich. W Zjezdzie uczestniczylo okolo 500 osob, w tym 40 nauczycieli szkolnych, uczniow i 35 studentow. Bezprecedensowym wydarzeniem byl wyklad A. Wolszczana, na ktorym liczba sluchaczy znacznie przekroczyla liczbe uczestnikow Zjazdu. W czasie Zjazdu mialo miejsce wreczenie Medalu Mariana Smoluchowskiego za rok 1994 prof. R. Sosnowskiemu oraz nagrod PTF za rok 1995.

W czasie Zjazdu zorganizowano wystawe prezentujaca dorobek naukowy i dydaktyczny wroclawskiego srodowiska fizykow w minionym 50-leciu, wystawe aparatury naukowej i dydaktycznej oraz wystawe wydawnictw naukowych polaczona ze sprzedaza ksiazek i czasopism. Uczestnicy Zjazdu otrzymali dwie pozycje ksiazkowe Fizyka Wroclawska 1945 - 1995 i Introduction to Quantum Theory autorstwa zalozyciela wroclawskiej szkoly fizyki teoretycznej, J. Rzewuskiego. Zorganizowano takze zwiedzanie laboratoriow fizycznych uczelni i instytutow wroclawskich.

Naukowej czesci Zjazdu towarzyszyly interesujace imprezy kulturalne.

PTF i Komitetowi Organizacyjnemu Zjazdu udalo sie uzyskac dotacje finansowe od: Komitetu Badan Naukowych, Ministerstwa Edukacji Narodowej, Politechniki Wroclawskiej, Banku Zachodniego SA, Komitetu Fizyki PAN, Fundacji dla Uniwersytetu Wroclawskiego, Uniwersytetu Wroclawskiego, Urzedu Miasta Wroclawia i Banku Handlowego SA - OWroclaw.

Obszerne sprawozdanie z XXXIII Zjazdu Fizykow Polskich zostanie opublikowane w PF 47 nr 1 (1996). Sukcesywnie sa tez publikowane w zeszytach PF, niektore ze zjazdowych wykladow.

Informacje o Zjezdzie znajda sie rowniez w EN 26 nr 6 (1995).

Zebranie Delegatow Polskiego Towarzystwa Fizycznego

Zebranie Delegatow PTF, bedace najwyzsza wladza Towarzystwa, odbylo sie zgodnie z tradycja podczas XXXIII Zjazdu Fizykow Polskich 19 wrzesnia 1995 r. we Wroclawiu. Najwazniejszymi punktani porzadku obrad Zebrania byly: sprawozdanie z dzialalnosci Towarzystwa w czasie konczacej sie dwuletniej kadencji Zarzadu Glownego, wypracowanie zalecen dla nowych wladz Towarzystwa i wybor tych wladz na lata 1995-1997.

Komisja Rewizyjna PTF pozytywnie ocenila realizacje statutowych celow PTF, w szczegolnosci aktywna wspolprace z zagranica, w okresie sprawozdawczym. Podkreslila tez nieustajace trudnosci ze zdobywaniem srodkow finansowych.

Uchwalono regulamin sekcji PTF. Obecnie w ramach Towarzystwa istnieja dwie sekcje: Nauczycielska (przew. Z. Golab-Meyer z Krakowa) i Optyki (przew. T. Szoplik z Warszawy).

Ponadto uchwalono szereg wnioskow, wsrod ktorych trzeba wymienic:
- zalecenie, aby ZG rozpatrzyl mozliwosc bezplatnego udostepniania miesiecznika FOTON kazdemu czlonkowi PTF, ktory jest czynnym nauczycielem. Z uwagi na odmowe dofinansowania pisma przez MEN zalecenie to moze byc niemozliwe do wykonania w najblizszym czasie.
- wprowadzenie z poczatkiem 1996 r. zasady, ze zalegle skladki sa wplacane w wysokosci rownej skladce obowiazujacej w roku, w ktorym

dokonuje sie ich wplaty. Obowiazek wplacania skladki za dany rok powstaje z dniem 1 stycznia, a z dniem 31 grudnia danego roku skladka staje sie zalegloscia, wobec tego uchwala ta nie dotyczy zaleglosci powstalych przed 1996 r. Wysokosc skladek czlonkowskich w 1996 r. pozostaje taka sama jak w 1995 r.

W wyniku wyborow prezesem PTF zostal ponownie H.Szymczak (Warszawa).

Natomiast sklad ZG po wyborach i ukonstytuowaniu sie jest nastepujacy:
wiceprezesi - S.Hoffmann (Poznan) i J.Szudy (Torun), sekretarz generalny - I. Strzalkowski (Warszawa), skarbnik - E. Wesolowski, czlonkowie - E. Dobierzewska-Mozrzymas (Wroclaw), W. Doborzynska-Glazek (Warszawa), J. Niewodniczanski (Krakow), T. Rewaj (Szczecin), K. Stocki (Bialystok) i E. Sniadek (Poznan).

Podjeto tez decyzje, ze XXXIV Zjazd Fizykow Polskich odbedzie sie w 1997 r. w Katowicach.

Swiatowy Kongres Towarzystw Fizycznych

W dniach 18--22 wrzesnia 1995 r. odbyla sie w Tokio II Miedzynarodowa Konferencja na temat Badan i Komunikacji w Fizyce (RACIP 2) bedaca jednoczesnie Swiatowym Kongresem Towarzystw Fizycznych. Organizatorami konferencji, ktorej obrady odbywaly sie na Uniwersytecie ONZ, byly Fizyczne Towarzystwo Japonii i Japonskie Towarzystwo Fizyki Stosowanej.

Konferencja zgromadzila okolo 120 fizykow reprezentujacych towarzystwa fizyczne 45 krajow. Polske reprezentowal sekretarz generalny Polskiego Towarzystwa Fizycznego, I. Strzalkowski.

Program Konferencji obejmowal nastepujace zagadnienia: rola fizyki w XXI wieku, organizacja spolecznosci fizykow i jej wspolpraca z miedzynarodowymi organizacjami, nauczanie fizyki i rola edukacji fizycznej w przyszlosci, zwiazki fizyki z przemyslem, relacje fizycy - spoleczenstwo, racjonalne wykorzystanie najnowszych technologii w wymianie informacji, problemy fizyki w krajach rozwijajacych sie i bedacych w okresie transformacji ustrojowych oraz rola towarzystw

fizycznych w zmieniajacym sie swiecie.

Warto podkreslic fakt, ze tendencja do scislejszej wspolpracy narodowych towarzystw fizycznych, ktorej wyrazem byla rowniez ta konferencja, juz przyniosla wymierne rezultaty w postaci powstania 6 regionalnych organizacji towarzystw fizycznych. Sa to: Europejskie Towarzystwo Fizyczne (EPS - 36 czlonkow zbiorowych), Federacja Latyno--Amerykanskich Towarzystw Fizycznych (FELASOF - 16 czlonkow), Stowarzyszenie Towarzystw Azji i Pacyfiku (AAPPS - 15 czlonkow), Amerykanski Instytut Fizyki (AIP - 12 czlonkow), Towarzystwo Afrykanskich Fizykow i Matematykow (SAPAM - 6 czlonkow) i Euro-Azjatyckie Towarzystwo Fizyczne (EAPS - 5 czlonkow).

Mozna dodac, ze dzialalnosc PTF, ktore jest czlonkiem EPS oraz nawiazalo wspolprace z wieloma narodowymi towarzystwami fizycznymi, w pelni odpowiada tej aktualnej tendencji.

Organizatorzy konferencji zaprosili przedstawiciela PTF jako jednego z prowadzacych dyskusje panelowa na temat: Rola towarzystw fizycznych w zmieniajacym sie swiecie. W swoim wystapieniu I. Strzalkowski przedstawil krotko historie, podstawowe formy dzialalnosci oraz aktualna sytuacje PTF ze szczegolnym uwzglednieniem czynnikow wynikajacych z transformacji gospodarczo--politycznej panstwa. Zaprezentowal takze poglady naszego towarzystwa na role narodowych towarzystw fizycznych w obliczu zmian zachodzacych na swiecie. Mozna je krotko ujac w trzech punktach.
1. Aktualna sytuacja i potrzeby XXI wieku wymagaja jak najszerszej wspolpracy narodowych towarzystw fizycznych w skali swiatowej, w czym niezwykle pomocne powinno byc wykorzystanie najnowszych technologii telekomunikacyjnych.
2. Narodowe towarzystwa fizyczne musza polozyc wiekszy nacisk w swojej dzialalnosci na wlasciwa edukacje mlodego pokolenia w zakresie fizyki jako nauki wnoszacej fundamentalny wklad do kultury ludzkosci. Wlasciwy poziom wiedzy fizycznej jest konieczny do korzystania z nowoczesnych technologii i bedzie decydowal o poziomie zycia przyszlego spoleczenstwa.
3. Problemy fizyki i srodowiska fizykow musza byc lepiej znane spoleczenstwom i organizacja rzadowym. Totez towarzystwa fizyczne powinny wypracowac takie formy kontaktow publicznych, ktore umozliwialyby efektywne promowanie i popularyzacje osiagniec fizyki za pomoca srodkow masowego przekazu.

Na zakonczenie konferencji uchwalono Tokijska Deklaracje Towarzystw Fizycznych do rzadow, nierzadowych organizacji, miedzynarodowych agencji, regionalnych i miedzynarodowych fundacji, miedzynarodowych unii naukowych i narodowych akademii nauk. W deklaracji wyrazono wole podjecia przez miedzynarodowe srodowisko fizykow dzialan majacych na celu blizsze powiazanie fizyki z potrzebami spolecznymi, gospodarczymi i kulturalnymi narodow. Podkreslono w niej rowniez koniecznosc rozwoju edukacji w dziedzinie fizyki na wszystkich poziomach oraz potrzebe wykorzystania najnowszych technik telekomunikacyjnych do rozszerzenia i usprawnienia kontaktow naukowych.

Materialy konferencji, w ktorych znajda sie wszystkie wyklady i wystapienia, zostana wydane w formie ksiazkowej przez World Scientific, Singapore.

Obszerne informacje o RACIP 2 wraz z tekstem Deklaracji znajduja sie w EN 26 nr 5 (1995) i sa przewidywane w jednym z najblizszych numerow Postepow Fizyki.

Osiemdziesieciopieciolecie Profesora Tadeusza Skalinskiego

Profesor Tadeusz Skalinski, wieloletni prezes PTF, czlonek ZG PTF oraz przewodniczacy Oddzialu Warszawskiego PTF, ukonczyl w listopadzie biezacego roku osiemdziesiat piec lat. Z tej okazji Instytut Fizyki PAN i PTF zorganizowaly 28 listopada 1995 r. uroczyste konwersatorium. Prof. J. Prochorow oraz prof. H. Szymczak, prezes PTF, skoncentrowali sie w swoich wystapieniach na podkresleniu zaslug Jubilata dla srodowiska fizycznego nie tylko jako dzialacza PTF, ale takze jako autorytetu naukowego i moralnego. O osiagnieciach naukowych Profesora mowili jego uczniowie prof. K. Ernst, dziekan Wydzialu Fizyki UW, i prof. M. Kolwas, kierownik Oddzialu Fizyki Promieniowania i Spektroskopii IF PAN. W trakcie konwersatorium najserdeczniejsze zyczenia zdrowia i wielu lat zycia zlozyli profesorowi Tadeuszowi Skalinskiemu przedstawiciele PTF, Wydzialu Fizyki UW, Instytutu Fizyki PAN, Centrum Fizyki Teoretycznej PAN oraz osoby indywidualne.

Potrzebni recenzenci podrecznikow szkolnych do fizyki

Zarzad Glowny PTF zwracal sie wielokrotnie do MEN w sprawie alarmujacego stanu nauczania fizyki w szkolach. Jak do tej pory uwagi i propozycje Towarzystwa pozostawaly bez echa lub spotykaly sie z wymijajacymi odpowiedziami. Jednak ostatnio ZG otrzymal z MEN pismo, ktore byc moze swiadczy o pozytywnych zmianach w nastawieniu resortu do do poruszanych przez nas problemow. W pismie tym MEN prosi PTF o zarekomendowanie recenzentow podrecznikow szkolnych do fizyki.

Wobec powyzszego ZG zwraca sie do wszystkich, a wiec takze fizykow nie bedacych czlonkami PTF, ktorzy chcieliby sie podjac recenzowania podrecznikow szkolnych, o zglaszanie sie w tej sprawie do Zarzadow Oddzialow.

Stypendia PTF dla laureatow Olimpiady Fizycznej

W tym roku PTF po raz pierwszy przyznalo stypendia trzem laureatom Olimpiady Fizycznej, ktorzy zdecydowali sie podjac studia w dziedzinie fizyki. Sa nimi:
1. A. Gawryszczak - absolwent Zespolu Szkol Technicznych w Chelmie, rozpoczal studia z astronomii na Wydziale Fizyki UW.
2. E. Görlich - absolwent V LO w Krakowie, rozpoczal studia z fizyki na Wydziale Matematyczno--Przyrodniczym UJ.
3. J. Siminski -- uczen czwartej klasy I LO w Legnicy.

Zgodnie z regulaminem, stypendium wyplacane jest w dwoch ratach, przy czym pierwsza rate laureat otrzymuje po podjeciu studiow, a druga po rozpoczeciu drugiego semestru. Wobec tego, J. Siminski otrzyma pieniadze dopiero w przyszlym roku. Wysokosc tegorocznego stypendium wynosi 2000 zl.

VIII Miedzynarodowy Turniej Mlodych Fizykow

Miedzynarodowy Turniej Mlodych Fizykow jest impreza cykliczna, organizowana co roku w innym kraju, w ktorej uczestnicza piecioosobowe druzyny uczniow szkol srednich. Oficjalnymi jezykami MTMF sa jezyk angielski i rosyjski. Polskie druzyny biorace udzial w MTMF sa wylaniane w Turnieju Mlodych Fizykow organizowanym przez PTF.

VIII MTMF odbyl sie w dniach 4--11 czerwca 1995 r. w Spale. Turniej zorganizowalo PTF przy istotnej pomocy Instytutu Fizyki PAN oraz Wydzialu Fizyki UW.

W turnieju wzielo udzial pietnascie druzyn z dwunastu krajow: Bialorusi, Czech, Finlandii, Gruzji, Holandii, Niemiec (2 druzyny), Polski (2 druzyny - z I LO im. T. Kosciuszki w Legnicy i z XXVII LO im. T. Czackiego w Warszawie), Rosji (2 druzyny), Slowacji, Ukrainy, Uzbekistanu i Wegier. Byli takze obecni obserwatorzy z Izraela, Litwy, Lotwy, Slowenii i Szwecji oraz prof. G. Tibell, przedstawiciel Europejskiego Towarzystwa Fizycznego.

Zawody odbyly sie w trzech etapach. W wyniku eliminacji dziewiec druzyn zostalo zakwalifikowanych do polfinalu, a nastepnie trzy z nich do finalu. Pierwsze miejsce zdobyla reprezentacja Niemiec, drugie miejsce przyznano zespolom Czech i Wegier. Pozostalym druzynom polfinalowym t.j. reprezentacjom Gruzji, Bialorusi, Holandii, Slowacji oraz obu druzynom polskim, przypadlo w udziale trzecie miejsce.

Najlepszym uczestnikom turnieju przyznano nagrody indywidualne i wyroznienia. Wsrod odznaczonych znalezli sie dwaj polscy uczniowie: pietnastoletni G. Klima z Legnicy (najmlodszy uczestnik) oraz J. Zielinski z Warszawy.

Zorganizowanie imprezy bylo mozliwe dzieki funduszom uzyskanym z Fundacji Stefana Batorego, Fundacji Wspolpracy Polsko-Niemieckiej, Ministerstwa Edukacji Narodowej, Pelnomocnika Rzadu ds. Integracji Europejskiej oraz Pomocy Zagranicznej i Polskiej Fundacji Upowszechniania Nauki. Organizacje turnieju wspomogly takze, m. in. przez ufundowanie nagrod, ELBOX (wytwornia pomocy dydaktycznych), OPTIMUS SA - Oddzial Warszawa, prezydent Piotrkowa Trybunalskiego, wojewoda piotrkowski oraz kurator Oswiaty i Wychowania woj. piotrkowskiego. Przewodniczacym Komitetu Organizacyjnego VIII MTMF, ktorego przebieg i atmosfere wysoko ocenili zarowno uczestnicy jak i obserwatorzy, byl przedstawiciel PTF, A. Nadolny (Warszawa).

IX Miedzynarodowy Turniej Mlodych Fizykow odbedzie sie w dniach 29.06 - 6.07. 1996 r. w Gruzji. Wszyscy zainteresowani turniejem proszeni sa o kontakt z Regionalnymi Komitetami Organizacyjnymi:
- mgr U. Woznikowska-Bezak, Palac Mlodziezy im. prof. A. Kaminskiego, ul. Mikolowska 26, 40-066 Katowice, tel.fax (0-32)

518593,
- dr A. Nadolny, Instytut Fizyki PAN, Al. Lotnikow 3246, 02-668 Warszawa, fax (0-22) 430 926.

Komisje Polskiego Towarzystwa Fizycznego

Zarzad Glowny powolal na nowa kadencje przewodniczacych nastepujacych, dotychczas istniejacych, komisji:
1. Historii Fizyki - M. Suffczynski (Warszawa),
2. Nagrod i Odznaczen - H. Szymczak (Warszawa),
3. Nagrod Dydaktycznych - E. Sniadek (Poznan),
4. ds. Nauczania Fizyki w Szkolach Wyzszych - W. Nawrocik (Poznan),
5. Legislacyjna - I. Sledzinska (Warszawa),
6. ds. Wspolpracy z Zagranica - I. Sosnowska (Warszawa).

Zarzad Glowny zdecydowal o utworzeniu dwoch nowych komisji i powolal ich przewodniczacych:
7. ds. Nazewnictwa Fizycznego - B. Jancewicz (Wroclaw),
8. Fizyki Srodowiska - A. Kopystynska (Warszawa).

W najblizszym czasie zostanie powolany przewodniczacy komisji ds. Nauczania Fizyki w Szkolach.

Wspolpraca miedzynarodowa PTF

- W tym roku PTF zawarl umowy o wspolpracy z dwoma towarzystwami fizycznymi, slowackim (SPS) i niemieckim (DPG). PTF juz przed wielu laty podpisal umowe z DPG. Ulegla ona jednak w znacznej mierze dezaktualizacji. Stad potrzeba zawarcia nowej umowy, ktorej uroczyste podpisanie odbedzie sie na poczatku przyszlego roku. W ramach tej umowy DPG m. in. wyrazilo gotowosc pokrycia kosztow pobytu w Niemczech 30 osobodni dla czlonkow PTF ponad wymiane wzajemna. Zainteresowanych ta mozliwoscia prosimy o zglaszanie sie do Zarzadow Oddzialow.

- Dzieki przynaleznosci do Europejskiego Towarzystwa Fizycznego (EPS), PTF uzyskal bezplatna, dwuletnia prenumerate Europhysics Letters, dla bibliotek osmiu, wskazanych przez Towarzystwo, osrodkow naukowych w kraju.

Postepy Fizyki

W 1996 r. zeszyt Postepow Fizyki - dwumiesiecznika poswieconego upowszechnianiu wiedzy fizycznej, wydawanego przez PTF - bedzie kosztowal 3 zl. Koszt prenumeraty rocznej wyniesie 18 zl. Prenumerate mozna oplacic:
1. w przedsiebiorstwie RUCH S.A. - szczegolowych informacji udziela RUCH S.A. Oddz. W-wa, 00-958 Warszawa, ul. Towarowa 28, tel. 6201039, 6201019, 6201271 w. 2442, 2366.
2. w Zarzadzie Glownym PTF (ul. Hoza 69, 00-681 Warszawa, konto bankowe PKO BP IX OW-wa, nr 1599-335245-132) - dostawa droga pocztowa pod wskazany adres.

Czlonkowie PTF, ktorzy oplacaja prenumerate na caly rok w Oddzialach PTF, otrzymuja 20% znizki (koszt prenumeraty 14,4 zl) - dystrybucja czasopisma zajmuja sie w tym przypadku Zarzady Oddzialow.

Zarzad Glowny podjal decyzje, ze Oddzialy PTF, ktore zamowia w ramach prenumeraty liczbe rocznikow PF rowna co najmniej 75% liczby czlonkow Oddzialu, otrzymaja 30% znizki (koszt prenumeraty 12,6 zl).

Redakcja PF udziela wszelkich informacji na temat prenumeraty, zakupu numerow biezacych i archiwalnych. Adres redakcji: ul. Hoza 69, 00-681 Warszawa, tel. 6283031 w. 165, adres elektroniczny: postepy@fuw.edu.pl

Zarzad Glowny PTF zyczy wszystkim Kolezankom i Kolegom Szczesliwego Nowego Roku !

(Biuletyn zostal wydany dzieki finansowemu wsparciu KBN.)