Kraków, 9 stycznia 2000

Ogólna rola PTF w środowisku winna być taka jak każdego towarzystwa naukowego: integrowanie i rola opiniotwórcza dla społeczności fizyków polskich, świadczenie określonych usług dla członków, reprezentacja środowiska na zewnątrz, zarówno wobec społeczeństwa jak i polityków. W PTF narasta świadomość, że organizacja nasza spełnia te funkcje w sposób niedostateczny. Przedstawiamy poniżej do dyskusji propozycje przedsięwzięć, mogących się przyczynić do poprawy istniejącego stanu.

I. POPRAWA REPREZENTATYWNOŚCI PTF

Bolączką PTF jest mała reprezentatywność. Mała - w porównaniu do innych krajów - część fizyków należy do PTF. We władzach obserwować można niedostatek z jednej strony najwybitniejszych fizyków polskich, z drugiej - młodych członków PTF.

Jedną z przyczyn jest archaiczny system wyborczy.

1. Konieczny jest przedwyborczy balotaż czyli zgłaszanie kandydatów do władz centralnych i Oddziałów w określonym czasie przed wyborami. Nie wyklucza to możliwości zgłaszania kandydatów z sali.

2. Dla "rozruchu" balotażu przyjąć zasadę, ze ci członkowie ZG/ZO czy Prezes/ /Przewodniczący, którzy zamierzają kandydować na następną kadencję, mają obowiązek zgłosić ten fakt wcześniej.

3. Do zgłaszania kandydatów wykorzystać można pocztę elektroniczną, natomiast witrynę internetową do prezentowania: nazwisk, informacji o kandydatach, ew. przedstawienia programów działania czy ew. deklaracji chęci objęcia konkretnej funkcji np. Skarbnika.

4. Wnioski na Zebranie Delegatów winny być z reguły zgłaszane wcześniej i przedstawiane w witrynie ZG PTF. Obecna praktyka, gdy wnioski są zgłaszane z sali i prawie natychmiast poddane głosowaniu, jest niewłaściwa.

II. ROLA INTERNETU I POCZTY ELEKTRONICZNEJ

Internet staje się podstawowym źródłem informacji o działalności wszystkich organizacji społecznych. Osiągnięciem ZG poprzedniej kadencji i osobiście Koordynatora www, dra Zygmunta Ajduka, jest stworzenie witryny Zarządu Głównego. O jej znaczeniu dla PTF świadczą m. in. wskazania licznika odwiedzin. Redagowanie witryny może być sposobem aktywizacji w PTF młodszych kolegów - entuzjastów Internetu.

1. Posiadanie aktualizowanej witryny winno być obowiązkiem Ciał Centralnych PTF i powszechną praktyką Oddziałów.

2. Proponuje się, by osoba zajmująca się redagowaniem witryny, nazwana Koordynatorem www, uzyskała status analogiczny jak Sekretarz czy Skarbnik, tj. była pełnoprawnym członkiem odpowiedniego Ciała (Zarządu Głównego, Zarządu Oddziału czy członkiem Komisji). Korzyści z takiej zasady to:
(a) ułatwienie dopływu informacji do koordynatora,
(b) podniesienie stopnia odpowiedzialności za treść witryny (winna posiadać podpis i datę aktualizacji),
(c) będzie formą nagrody dla Koordynatora.

3. Rola Internetu w Organizacji i status Koordynatora winny uzyskać odpowiedni zapis w Statucie.

4. Wyrażamy satysfakcję z uchwały ZG o rozsyłaniu sprawozdań z posiedzeń ZG do oddziałów pocztą elektroniczną. (Był to postulat Oddz. Krakowskiego na Zjeździe 1997).

III. USŁUGI PTF DLA SWOICH CZŁONKÓW

Uczestnictwo w PTF i chęć płacenia składki związana jest, obok motywów emocjonalnych, z zakresem "usług" jakie organizacja swoim członkom oferuje. Przykładami takich usług są wydawnictwa PTF (związane jednak z płaceniem osobnej prenumeraty), uczestnictwo w Zjeździe Fizyków Polskich, i inne - ale sadzimy, ze ich zakres winien być większy.

1. Proponuje się uruchomienie w PTF systemu informacji o pracy dla fizyków poprzez:
(a) umieszczanie ogłoszeń w Postępach Fizyki, jak to się dzieje we wszystkich analogicznych periodykach zagranicznych,
(b) umieszczanie ww. informacji w witrynie internetowej PTF.
Przedsięwzięcie wymaga, zwłaszcza na początku, rozpropagowania, ale może stać się źródłem dochodu dla Postępów Fizyki.

2. Informacje o możliwości uzyskania przez członków PTF: stypendiów, dofinansowań, konferencjach i innych imprezach, członkostwie w zagranicznych towarzystwach fizycznych - o ile są przyznawane za pośrednictwem ZG - winny być ogłaszane w witrynie ZG.

3. W Oddziale Krakowskim wysyłane są do członków regularnie zawiadomienia pocztą elektroniczną. Zwracamy uwagę na ten, nie związany z żadnymi kosztami, rodzaj "usługi" dla członków i jego znaczenie dla polepszenia przepływu informacji.

IV. FINANSE

1. Podejmowanie przez Walne Zebranie uchwał o wysokości składki (lub o upoważnieniu ZG do jej ustalenia) winno być obligatoryjnie poprzedzone informacją o strukturze wydatków w kadencji poprzedniej i prognozą przyszłych potrzeb.

2. Obecny system, gdzie składka dla ZG stanowi stałą część (20%) składki członkowskiej, powoduje, że zwiększenie dochodów ZG wymaga nadmiernego wzrostu składki. Proponuje się, by składka członkowska była sumą trzech składników:
składka członkowska PTF = składka dla ZG + prenumerata Postępów Fizyki + składka dla Oddziału.

3. Wysokość składki dla Oddziału winna być ustalana na zebraniu sprawozdawczo-wyborczym danego Oddziału.

4. Należy rozważyć możliwość zamieszczania płatnych reklam aparatury naukowo-badawczej w Postępach Fizyki. Byłoby to dodatkowym źródłem dochodu, ułatwiającym finansowanie wydawania Postępów, i dodatkową zachętą do ich prenumerowania.

V. NAGRODY

Proponowane zmiany, przez zwiększenia prestiżu nagród, maja na celu poprawę integracyjnej i opiniotwórczej roli PTF.

1. Winna powstać - i być dostępną w witrynie ZG PTF - lista nagród przyznanych w przeszłości. Obok nazwiska winna zawierać dwie podstawowe informacje: macierzystą instytucję laureata i, skrótowo, powód przyznania nagrody. (W chwili obecnej jest dostępna lista (tylko nazwiska) nagrodzonych Medalem Smoluchowskiego).

2. Należy przeanalizować regulaminy wyłaniania nagród. Na przykład sadzimy, że ze względu na kalendarz obron prac magisterskich termin składania wniosków winien być przesunięty na 31 sierpnia (lata ze Zjazdem) lub 31 września (rok bez Zjazdu). Nagroda ta przyznana szybko może przyczynić się do podjęcia przez laureata pracy naukowej. (Na Zjeździe '99 nie było laureatów, dyplomy odbierali opiekunowie).

3. Osobnym problemem jest sposób wręczania nagród za lata, w których nie ma Zjazdu.
(a) proponuje się poprawienie sposobu postępowania związanego wręczeniem Medalu Smoluchowskiego. Winien być wręczany na terenie macierzystego ośrodka działalności naukowej laureata, na otwartym, wspólnym posiedzeniu Zarządu Głównego i Zarządu Oddziału. Przy okazji ogłosić należy wyniki konkursów do pozostałych nagród.

4. Dodatkowym rodzajem wyróżnienia w naszej organizacji winien być tytuł "Wykładowcy PTF". (Patrz wnioski OK na Walne Zebranie w Katowicach' 97).

VI. ZJAZD FIZYKÓW POLSKICH

Z satysfakcja stwierdzić można rozwój kolejnych Zjazdów Fizyków Polskich. Lokalny Komitet Organizacyjny spisał się bardzo dobrze. Nowymi elementami był szeroki zakres imprez dla miejscowego społeczeństwa i wykorzystanie Internetu, zakończone znakomitymi "echami Zjazdu". Komitet lokalny nie ponosi odpowiedzialności za niedostatki programowe, które spowodowały niedostateczną frekwencję i znaczenie Zjazdu dla środowiska fizyków.

1. PTF powinien uważać się za głównego organizatora Zjazdu Fizyków Polskich i "właściciela" tytułu (potrzebny zapis w Statucie). Winien być odpowiedzialny za jego kształt programowy.

2. Zjazd winien umożliwić prezentacje bieżących badań, wymianę doświadczeń i integrację fizyków pracujących w różnych jej działach.
Wymaga to zorganizowania sesji tematycznych kosztem zmniejszenia zbyt dużej liczby referatów plenarnych. Można np. zaprosić do wygłoszenia komunikatów ustnych kierowników grantów ocenionych jako najlepsze. (KBN taką klasyfikację prowadzi).

3. Sesjom tematycznym winny towarzyszyć sesje plakatowe, umożliwiające czynny udział w Zjeździe szerokiemu gronu fizyków, zwłaszcza młodzieży.

Z upoważnienia Zarządu Oddziału
Andrzej Zięba
OK PTF