Sprawozdanie z działalności Sekcji Polskiego Towarzystwa Fizycznego:
Fizyka w ekonomii i naukach społecznych (FENS)
za okres roku akademickiego 2005/2006

W dniu 22 kwietnia 2006 roku w Krakowie miało miejsce otwarte zebranie Zarządu Sekcji Polskiego Towarzystwa Fizycznego Fizyka w Ekonomii i Naukach Społecznych (FENS), na którym, zgodnie z regulaminem wybrano nowy Zarząd Sekcji PTF FENS.
Skład Osobowy Zarządu Sekcji PTF FENS
1. Prof. dr hab. Janusz Hołyst (Przewodniczący), Politechnika Warszawska
2. Dr Dariusz Grech (Wiceprzewodniczący), Uniwersytet Wrocławski
3. Prof. hab. Karol Życzkowski (Wiceprzewodniczący), Uniwersytet Jagielloński
4. Prof. nzw. dr hab. Ryszard Kutner (Sekretarz), Uniwersytet Warszawski
5. Dr Jarosław Kempczyński, McKinsey&Company - Polska
6. Dr hab. Jan Kisiel, Uniwersytet Śląski
7. Dr Łukasz Kociuba, SAS Institute, Poland
8. Dr hab. Danuta Makowiec, Uniwersytet Gdański
9. Dr Janusz Miśkiewicz, Uniwersytet Wrocławski
10. Dr Olaf Morawski, Hewlett Packard - Polska
11. Doc. dr hab. Arkadiusz Orłowski, IF PAN
12. Dr Ryszard Wojnar, IPPT PAN
Realizacja planów Sekcji w roku akademickim 2005-2006
1. Zorganizowanie Drugiego Polskiego Sympozjum z Ekono- i Socjofizyki
Z inicjatywy i przy merytorycznym wsparciu Sekcji PTF FENS w dniach 21- 22.04.2006 r. zostało zorganizowane w Krakowie przez krakowski Oddział Sekcji wraz z Akademią Górniczo-Hutniczą oraz Uniwersytetem Jagiellońskim .Drugie Polskie Sympozjum z Ekono- i Socjofizyki.; analogiczne, .Pierwsze Polskie Sympozjum z Ekono- i Socjofizyki., także z inicjatywy Sekcji, odbyło się w dniach 19 . 20 listopada 2004 r. w Warszawie. W skład Komitetu Honorowego Sympozjum weszli: Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Karol Musioł, Rektor Akademii Górniczo-Hutniczej prof. Antoni Tajduś, Prezes Polskiego Towarzystwa Fizycznego prof. Reinhard Kulessa.
W skład Komitetu Naukowo-Organizacyjnego Sympozjum weszli: dr hab. Zdzisław Burda, prof. Przemyslaw Gawroński prof. Krzysztof Kułakowski - Przewodniczący, dr Małgorzata Krawczyk, dr Krzysztof Malarz, prof. Karol Życzkowski.
W skład Komitetu Programowego Sympozjum weszli: dr hab. Zdzisław Burda, dr Dariusz Grech, prof. Janusz Hołyst - Przewodniczący, prof. Krzysztof Kułakowski, prof. Ryszard Kutner, prof. Danuta Makowiec, dr Olaf Morawski, prof. Karol Życzkowski.
W Sympozjum wzięło udział ponad 70 osób w tym wielu studentów i doktorantów z kilkunastu krajowych ośrodków akademickich. Pierwszego dnia miały miejsce sesje plenarne natomiast w drugim odbyły się równolegle sesje socjo- i ekonofizyczne. Na podkreślenie zasługuje fakt, że referaty na sympozjum przedstawili obok fizyków także ekonomiści z Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Wygłoszono 15 referatów w sesjach plenarnych oraz 28 w obu sesjach specjalistycznych (sesji socjofizycznej i ekonofizycznej).
Tematyka Sympozjum obejmowała:
- analizę szeregów czasowych
- modelowanie rynków finansowych
- zastosowania teorii gier
- modelowanie dynamiki opinii społecznych
- modelowanie systemów społecznych.
Uczestnicy sympozjum i organizatorzy uznali je za wielce udane sugerując zorganizowanie w następnych latach kolejnego krajowego bądź też międzynarodowego. Więcej informacji o sympozjum można znaleźć po adresem internetowym: http://www.science24.com/event/fens2006/ Wiele referatów z Sympozjum ukazało się drukiem w specjalnym zeszycie Acta Physica Polonica B, tom 37 numer 11 (2006) http://th-www.if.uj.edu.pl/acta/vol37/t11.htm.
Redaktorami Zeszytu byli: Zdzisław Burda, Janusz Hołyst, Jerzy Jurkiewicz, Krzysztof Kułakowski, Krzysztof Malarz, Maciej A. Nowak, Karol Życzkowski.
2. Pomoc w zorganizowaniu pierwszej w Polsce, specjalizacji magisterskiej z ekonofizyki na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego
W bieżącym roku akademickim, przy merytorycznym wsparciu Sekcji PTF FENS, została otwarta na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego nowa dwuletnia specjalizacja magisterska pod nazwą .Metody Fizyki w Ekonomii (Ekonofizyka).; aktualnie przyjęto na nią trzech magistrantów. Specjalizacja umożliwia kontynuowanie kształcenia do poziomu doktoratu; obecnie kształci się na poziomie doktoranckim dwóch doktorantów. Specjalizacja ma charakter interdyscyplinarny w takim sensie, że część jej zajęć jest prowadzona na Wydziale Fizyki UW a część na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW. Tym samym , po raz pierwszy w historii obu Wydziałów, nawiązana została ich instytucjonalna współpraca na poziomie edukacyjnym. Opiekunem specjalizacji z ramienia WF został prof. Ryszard Kutner a z ramienia WNE dr Tomasz Kopczewski. Więcej informacji o specjalizacji można znaleźć pod adresem internetowym: http://www.fuw.edu.pl/~ajduk/inf05/ekonofizyka.html.
Ponadto, zainicjowane zostało związane z powyższą specjalizacją Multimedialne seminarium z ekono- i socjofizyki, na którym młodzi pracownicy naukowi przedstawiają wyniki badań swoim kolegom. Materiały seminarium gromadzone są na platformie e-learningowej pod adresem: http://moodle.come.uw.edu.pl/course/category.php?id=27 Seminarium to będzie się odbywało w roku akademickim 2006/07.
3. Nawiązanie współpracy z Sekcją Niemieckiego Towarzystwa Fizycznego pn.: Fizyka Systemów Społeczno-Ekonomicznych
Nawiązano współpracę Sekcją Niemieckiego Towarzystwa Fizycznego pn.: Fizyka Systemów Społeczno-Ekonomicznych (AKSOE - Arbeitskreis Physik sozio-ökonomischer Systeme) http://www.dpg-physik.de/dpg/organisation/fachlich/aksoe.html. Wymieniono listy intencyjne na temat zasad współpracy z Zarządem w/w Sekcji.
Współpraca ta polega na:
- wymianie informacji dotyczącej konferencji i warsztatów
- wspieranie wymiany studentów i naukowców
- inspirowanie nowych inicjatyw dydaktycznych leżących w sferze zainteresowań obu sekcji
- wspieranie współpracy nauki z biznesem
- współpraca przy tworzeniu w ramach Europejskiego Towarzystwa Fizycznego nowych sekcji związanych z zastosowaniem fizyki w ekonomii i socjologii.
Przewodniczący Zarządu i Członkowie Sekcji FENS wzięli udział w Sympozjum Sekcji AKSOE w Dreźnie w marcu 2006.
4. Trzecie Sympozjum Sekcji FENS
Rozpoczęto przygotowania do Trzeciego Ogólnopolskiego Sympozjum "Fizyka w Ekonomii i Naukach Społecznych", które odbędzie na jesieni 2007 we Wrocławiu. Przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego Sympozjum został dr Dariusz Grech z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Wrocławskiego.
5. Projekty Europejskie
Członkowie Sekcji brali aktywny udział w kilku Projektach UE związanych z tematyką Sekcji. Akcja COST P10 Physics of Risk (http://gisc.uc3m.es/COST-P10/ ) pozwoliła na sfinansowanie krótkich wyjazdów badawczych do współpracujących grup w Europie oraz na uczestnictwo w międzynarodowych Konferencjach i workshopach pracowników AGH, Politechniki Warszawskiej, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Wrocławskiego. Projekty 6. Programu Ramowego Critical Events in Evolving Networks - CREEN (www.creen.org) oraz Measuring and Modelling Complex Networks Across Domains - MMCOMNET pozwoliły na wsparcie doktorantów i post-doców pracujących w dziedzinie sieci złożonych na Politechnice Warszawskiej oraz na dofinansowanie Sympozjum FENS w Krakowie.
6. Działalność popularyzatorska
Tematyka prac Członków Sekcji prezentowana byłą m.in. przez Profesora Janusza Hołysta w trakcie referatu Układy złożone i sieci na X Festiwalu Nauki w Warszawie w ramach Panoramy odkryć naukowych ostatniej dekady. Profesor Hołyst udzielił również wywiadów w TV oraz Polskim Radio na temat związków teorii Einsteina z krytycznymi zjawiskami w nauce i społeczeństwie oraz na temat zjawisk krytycznych w sieciach ewoluujących.
Ponadto, prof. Ryszard Kutner przedstawił na X Festiwalu Nauki w Warszawie popularny referat Ekonofizyka, czyli co fizycy mają do powiedzenia o rynkach finansowych i gospodarkach wolnorynkowych, w którym został przedstawiony w sposób chronologiczny przede wszystkim wkład fizykow do badań nad rynkami finansowymi.
7. Współpraca z przemysłem
Dzięki współpracy z Firmą SAS Polska (http://www.sas.com/offices/europe/poland/) opracowane przez SAS narzędzia statystyczno-informatyczne dla analizy szeregów czasowych i baz danych zostały zaproponowane do wykorzystania na szeregu Uczelni w Polsce. Firma SAS była jednym ze sponsorów Sympozjum FENS w Krakowie.
Strona internetowa Sekcji jest dostępna pod adresem http://ptf.fuw.edu.pl/fens/

Za Zarząd Sekcji FENS
Sekretarz Zarządu prof. ndzw. UW dr hab. Ryszard Kutner
Przewodniczący Zarządu prof. dr hab. Janusz Hołyst