Andrzej Gołębiewski, Agnieszka Korgul, Grzegorz Karasiński

(22 maja 2004)

Kto z nas nie lubi zabawek? To pytanie czysto teoretyczne. Zabawki cieszą zarówno małe dzieci jak i osoby starsze. Z wiekiem dobieramy sobie zabawki, coraz bardziej skomplikowane.
W człowieku drzemią odwieczne pytania: Co jest w środku? I jak to działa? Na pierwsze pytanie, odpowiedź jest prosta: wystarczy urządzenie rozebrać. Najczęściej kończy się to jednak jego trwałym uszkodzeniem. Aby zrozumieć zasady działania urządzeń, należy znać przynajmniej podstawowe prawa fizyki. Konstruktorzy nowoczesnych zabawek i gadżetów muszą mieć rozległą wiedzę z zakresu mechaniki, optyki, elektroniki. Zabawki prezentowane dzisiaj powinny zainspirować Was do szukania odpowiedzi na pytanie: Jak to działa?
A oto kilka wybranych prostych wyjaśnień:

• Ciało przewraca się, gdy pion zawieszony w środku masy (ciężkości) wykroczy poza jego podstawę.
• Walec stacza się z równi pochyłej dążąc do zmniejszenia energii potencjalnej ciężkości. Kula pozornie wtacza się pod górę, ale z uwagi na rozszerzanie się szyn równi, jej środek ciężkości także się obniża.
• Łódka pływa, rakieta startuje na zasadzie odrzutu (akcja = reakcji).
• Balon unosi się wraz z ciepłym powietrzem (konwekcja).
• Na każde ciało zanurzone w cieczy (lub gazie) działa skierowana ku górze, siła wyporu, równa ciężarowi cieczy (gazu) wypartej przez to ciało - prawo Archimedesa.
• Ciśnienie w cieczy rozchodzi się wszechstronnie i równomiernie - prawo Pascala.
• Elektryzowanie to rozdział ładunków elektrycznych - "walka bokserów".
• W ogniwie "ręcznym" różnica potencjałów kontaktowych pomiędzy płytami aluminiową i miedzianą a dłońmi, powoduje przepływ prądu przez ciało i miernik.
• Zmieniające się pole magnetyczne może być źródłem zmiennego pola elektrycznego i odwrotnie - prąd zmienny może być źródłem pola magnetycznego.
• W miarę ochładzania opór przewodnika maleje.
• W kuli, źródło wysokiego napięcia powoduje jonizację atomów i barwne wyładowania jak również świecenie świetlówki.

  Zapraszamy na kolejne wykłady PTF!

  Informacja:Dr Andrzej Wysmołek, tel. 5532166, e-mail: wysmolek@fuw.edu.pl

  oraz http://www.fuw.edu.pl/

  Organizacja wykładów została wsparta przez Miasto Stołeczne Warszawa