Sprawozdanie z działalności Polskiego Towarzystwa Fizycznego
od września 1991 r. do września 1993 r.

1. Sprawy organizacyjne

Dnia 24 września 1991 r. w czasie XXXI Zjazdu Fizyków Polskich w Poznaniu Walne Zebranie Delegatów PTF dokonało wyboru Prezesa i Zarządu Głównego PTF na kadencję 1991-93. Prezesem PTF został Stefan Pokorski, a ZG PTF ukonstytuował się następująco: wiceprezesi - Jerzy Niewodniczański i Tadeusz Skaliński, sekretarz generalny Zygmunt, Ajduk, skarbnik - Lucjan Zemło, członkowie i zastępcy członków - Zofia Gołąb-Meyer. Stanisław Hoffmann, Bożena Moldenhawer, Ireneusz Strzałkowski, Jerzy Wdowczyk, Cecylia Wesołowska, Maria Zaborowska-Kuśmierek.
W okresie sprawozdawczym Zarząd Główny PTF odbył 8 posiedzeń, zapraszając na niektóre z nich przewodniczących komisji i sekcji, redaktorów pism PTF i przedstawicieli oddziałów. Łączność z oddziałami uległa poprawie po zainstalowaniu w 1993 r. w Zarządzie Głównym PTF telefaksu i automatycznej sekretarki oraz podłączeniu komputera ZG PTF do sieci komputerowej Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.
W celu rozwijania działalności statutowej w różnych dziedzinach Zarząd Główny powołał następujące komisje:
  1. Historii Fizyki (przewodniczący Wiesław Kamiński),
  2. Ochrony Środowiska (Jerzy Niewodniczański),
  3. ds. Nauczania Fizyki w Szkołach (początkowo Jerzy Ginter, potem Jan Blinowski),
  4. ds. Nauczania Fizyki w Uczelniach Wyższych (Ireneusz Strzałkowski),
  5. Legislacyjną (Stanisław G. Rohoziński),
  6. Nagród i Odznaczeń (Tadeusz Skaliński),
  7. Nagród Dydaktycznych (Zofia Gołąb-Meyer),
  8. ds. Współpracy z Zagranicą (Józef Spałek).
Komisja Ochrony Środowiska nie podjęła działalności, a próba utworzenia Komisji ds. Współpracy z Przemysłem (powierzona Andrzejowi Olesiowi) i Komisji ds. Popularyzacji Fizyki (powierzona Andrzejowi Filipkowskiemu w marcu 1993 r.) nie powiodła się. Przewodniczącym Komitetu Głównego Olimpiady Fizycznej był Jerzy Prochorow. Członkiem Rady Towarzystw Naukowych przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk był Tadeusz Skaliński. Odbyły się cztery posiedzenia Rady, przeprowadzono szczegółową ankietę dotyczącą działalności towarzystw naukowych, a 19 grudnia 1992 r. odbył się Zjazd Towarzystw Naukowych Specjalistycznych, na którym omówiono kierunki i warunki działalności towarzystw, wybrano przedstawicieli do Rady na nową kadencję i zgłoszono postulaty programujące jej działalność.
Przedstawicielem PTF w Komitecie Współpracy Wschód-Zachód Europejskiego Towarzystwa Fizycznego był J. Spałek. Odbyło się pięć posiedzeń Komitetu, w tym jedno z udziałem przedstawicieli Amerykańskiego Towarzystwa Fizycznego.
Z rekomendacji PTF Izabela Sosnowska została członkiem Komitetu Koordynacyjnego Europejskiego Programu Wymiany Studentów Fizyki, powstałego z inicjatywy Europejskiego Towarzystwa Fizycznego, i reprezentuje w nim Polskę, Czechy i Słowację.
Z upoważnienia Walnego Zebrania Delegatów, ZG PTF, uchwalą z listopada 1991 r., podwyższył wysokość składek członkowskich na lata 1992-93. Dla członków zwyczajnych składka roczna wynosi obecnie: dla profesorów i docentów - 80 tys. zł, dla studentów i początkujących pracowników (w ciągu pierwszych trzech lat ich pracy) - 20 tys. zł, dla pozostałych pracowników - 40 tys. zł. Emeryci są zwolnieni z płacenia składek. Minimalna składka roczna dla członków wspierających wynosi 1 mln zł.
W czasie kadencji liczba członków zwyczajnych Polskiego Towarzystwa Fizycznego zmalała z około 1940 do 1820 (choć w niektórych oddziałach liczba członków wzrosła), a składkę opłaca średnio dwie trzecie członków. Liczba członków wspierających wynosi 56, lecz składkę za 1992 r. opłaciły tylko 24 instytucje, a za 1993 r. - 25.
W kwietniu 1992 r. Zarząd Główny podjął próbę określenia zasięgu terytorialnego poszczególnych oddziałów, aby oddziaływaniem PTF objąć cały kraj. Poniżej przedstawione są dane o 18 oddziałach PTF z września 1993 r. Podano kolejno nazwę oddziału, zasięg, imię i nazwisko przewodniczącego oddziału i liczbę członków:
  • Białostocki (białostockie, łomżyńskie, suwalskie), Michał Świecki. 20 (dane z grudnia 1992 r.);
  • Bydgoski (bydgoskie, olsztyńskie), Bronisław Grzegorzewski, potem Aleksandra Wronkowska, 33;
  • Częstochowski (częstochowskie), Włodzimierz Zapart, potem Zygmunt Bąk, 59;
  • Gdański (gdańskie, elbląskie), Jerzy Grzywacz, potem Czesław Szmytkowski, 119;
  • Gliwicki (zach. część katowickiego), Mieczysław F. Pazdur, potem Tomasz Goslar, 53;
  • Katowicki (wsch. część katowickiego, bielskie), Wiesława Zarek, 64;
  • Kielecki (kieleckie, radomskie, tarnobrzeskie), Adam S. Wroński, potem Marek Pajek, 42;
  • Krakowski (krakowskie, nowosądeckie, tarnowskie), Andrzej Kisiel, potem Andrzej Szytuła, 227;
  • Lubelski (lubelskie, chełmskie, bialskopodlaskie, zamojskie), Stanisław Hałas, 106;
  • Łódzki (łódzkie, piotrkowskie, sieradzkie, skierniewickie), Bazyli Bończak, potem Maria Giller, 97 (dane z grudnia 1992 r.);
  • Opolski (opolskie, kaliskie), Mieczysław Piróg, potem Józef Musielok, 38;
  • Poznański (poznańskie, konińskie, leszczyńskie, pilskie, zielonogórskie), Stanisław K. Hoffmann, 135;
  • Rzeszowski (rzeszowskie, krośnieńskie, przemyskie), Marek Rytel, potem Ryszard Kępa, 29 (dane z grudnia 1992 r.);
  • Słupski (słupskie, koszalińskie), Henryk Wrembel, 81 (dane z grudnia 1992 r.);
  • Szczeciński (szczecińskie, gorzowskie), Tadeusz Rewaj, 57 (dane z grudnia 1992 r.);
  • Toruński (toruńskie, włocławskie), Franciszek Rozpłoch, potem Andrzej Bielski, 89 (dane z grudnia 1992 r.);
  • Warszawski (warszawskie, ciechanowskie, ostrołęckie, płockie, siedleckie), Ireneusz Strzałkowski, 385;
  • Wrocławski (wrocławskie, jeleniogórskie, legnickie, wałbrzyskie), Maria Suszyńska, potem Zygmunt Galasiewicz, 187.
W Oddziale Warszawskim dla usprawnienia kontaktów powołano łączników w większych instytutach oraz w środowisku nauczycieli.
Kontynuowała swą działalność Sekcja Optyki PTF (przewodniczący Tomasz Szoplik), a od 28 listopada 1992 r. zaczęła działalność Sekcja Nauczycielska PTF (przewodnicząca Zofia Gołąb-Meyer).
Komisja Legislacyjna PTF opracowała projekt nowego statutu PTF, który po szerokiej dyskusji został przedstawiony do przyjęcia na Walnym Zebraniu Delegatów w Krakowie we wrześniu 1993 r. Zarząd Główny PTF i Komisja Rewizyjna PTF poprawiły regulaminy swej działalności. Uchwalone zostały również nowe regulaminy nagród PTF i regulamin wyborczy do władz Sekcji Optyki PTF oraz opracowany został nowy regulamin obrad Zebrania Delegatów PTF.

2. Działalność naukowa

PTF uczestniczyło w organizacji konferencji i sympozjów naukowych. W Lublinie w maju 1992 r. odbył się Isotope Workshop, w Toruniu w grudniu 1991 r. kolejne Symposium on Mathematical Physics i w marcu 1992 r. konferencja Fizyka a Mikroelektronika, w Jaszowcu w maju 1992 r. (przy udziale Oddziału Krakowskiego) International Symposium on Synchrotron Radiation in Natural Science, w Rokosowie we wrześniu 1993 r. (przy udziale Sekcji Optyki PTF) International Colloquium on Nonconventional Optical Imaging Elements. Oddział Krakowski PTF we współpracy z Wydziałem Fizyki i Techniki Jądrowej Akademii Górniczo-Hutniczej zorganizował w Krakowie XXXII Zjazd Fizyków Polskich (20-23 września 1993 r.).
Konwersatoria, seminaria i posiedzenia naukowe organizowały wszystkie oddziały, a liczba spotkań wynosiła zwykle od kilku do kilkudziesięciu (Bydgoszcz - 5, Częstochowa - 8 (dane z grudnia 1992 r.), Gdańsk - 14, Gliwice - 6, Katowice - 1, Kielce - 9, Kraków 51, Lublin - 12, Łódź - 9 (dane z grudnia 1992 r.), Opole - 2, Poznań - 9, Rzeszów -3 (dane z grudnia 1992 r.), Słupsk - 9, Szczecin - 5 (dane z grudnia 1992 r.), Toruń - 4 (dane z grudnia 1992 r.), Warszawa - 6, Wrocław - 13). Wykładowcami byli fizycy z Polski i z zagranicy, a w spotkaniach uczestniczyło zwykle od kilkunastu do stu osób. Szczególnie długą tradycję mają regularne posiedzenia organizowane od lat przez Oddziały Krakowski, Lubelski i Wrocławski. Dodatkowo we Wrocławiu PTF przejął patronat nad Środowiskowym Seminarium z Teorii Fazy Skondensowanej.
W Toruniu działa biblioteka PTF pod kierownictwem przewodniczących Oddziału Toruńskiego F. Rozpłocha i A. Bielskiego. Zbiory czasopism naukowych zwiększyły się w 1992 r. roku o 16 woluminów. W bibliotece dostępnych jest 25 bieżących tytułów czasopism naukowych.
Komisja Historii Fizyki zebrała dane o osobach zajmujących się historią i metodologią fizyki, wystąpiła z inicjatywą opracowania historii powojennej fizyki polskiej w poszczególnych ośrodkach oraz kontynuacji wydawania serii Pohsh Men of Science. Adam Kujawski i Wojciech Królikowski rozpoczęli prace nad tomem poświęconym Wojciechowi Rubinowiczowi. Staraniem PTF na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie na tablicy wybitnych uczonych umieszczone zostało nazwisko Wojciecha Rubinowicza.

3. Działalność popularyzatorska i dydaktyczna

Działalność popularyzatorska i dydaktyczna prowadzona była dla szerokiej publiczności, w tym zwłaszcza dla młodzieży. Poszczególne oddziały kontynuowały wypracowane od lat różnorodne formy tej działalności:
  • odczyty, wykłady i pokazy z fizyki dla młodzieży szkolnej (Częstochowa, Gdańsk, Katowice, Kraków, Lublin, Łódź, Opole, Poznań, Rzeszów, Słupsk, Toruń, Warszawa, Wrocław),
  • zwiedzanie laboratoriów naukowych i organizacja dni otwartych na wyższych uczelniach (Gdańsk, Kielce, Kraków),
  • kursy przygotowawcze dla kandydatów na wyższe uczelnie (Bydgoszcz, Gliwice),
  • opieka nad szkołami, szkolnymi kołami zainteresowań i kołami naukowymi (Bydgoszcz, Kielce, Poznań, Rzeszów, Słupsk, Toruń, Warszawa, Wrocław),
  • konkursy wiedzy fizycznej (Bydgoszcz, Lublin, Opole, Warszawa),
  • seminaria, pokazy i wykłady dla nauczycieli fizyki (Częstochowa, Kraków, Łódź, Opole, Poznań, Toruń, Warszawa).

W XXXIII Pokazach z Fizyki w Lublinie w 1992 r. wzięło udział przeszło 9000 osób i impreza ta przyniosła dochód pozwalający Oddziałowi Lubelskiemu na zakup dużego kserografu (XXXIV Pokazy odbyły się w dn. 15-25 września 1993 r.). W XXVI Międzyszkolnym Turnieju Fizycznym w Opolu wzięło udział 395 uczniów szkół średnich Opolszczyzny. W Krakowie odbyło się we wrześniu 1992 r. Krakowsko-Japońskie Seminarium poświęcone nauczaniu fizyki. W lipcu 1993 r. PTF dofinansowało udział przedstawicielki Sekcji Nauczycielskiej PTF w konferencji GIREP Światło i informacja w Portugalii.
W 1992 i 1993 r. odbyły się XLI i XLII Olimpiada Fizyczna oraz XXIII i XXIV Międzynarodowa Olimpiada Fizyczna. W XLII Olimpiadzie Fizycznej wzięło udział 1300 uczniów. Działalność Komitetu Głównego Olimpiady Fizycznej jest finansowana głównie przez Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Komisja ds. Nauczania Fizyki w Szkołach brała aktywny udział w pracach programowych reformy nauczania. Komisja ds. Nauczania Fizyki w Uczelniach Wyższych przedstawiła Radzie Głównej Szkolnictwa Wyższego postulaty środowiska fizyków w sprawie nauczania fizyki w uczelniach technicznych, rolniczych i medycznych. Wspólnie z Polskim Towarzystwem Matematycznym, Polskim Towarzystwem Chemicznym i Polskim Towarzystwem Przyrodników im. M. Kopernika Komisja opracowała memoriał w sprawie kształcenia w zakresie niekierunkowych przedmiotów podstawowych w szkołach wyższych i przekazała go Ministrowi Edukacji Narodowej. Obie komisje wspólnie wystąpiły do Ministra Edukacji Narodowej z koncepcją utworzenia Centrum Technologii Nauczania.

4. Działalność wydawnicza

Acta Physica Polonica A (redaktor naczelny Jerzy Prochorow) były wydawane przez Wydawnictwa Instytutu Fizyki PAN.
Acta Physica Polonica B (redaktor naczelny Wiesław Czyż) były wydawane przez Wydawnictwa Instytutu Fizyki PAN do końca 1992 r., a obecnie są wydawane przez Instytut Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego (kolportaż pozostaje w Wydawnictwach Instytutu Fizyki PAN). Czasopismo jest dofinansowywane przez Komitet Badań Naukowych.
Reports on Mathematical Physics (redaktorem naczelnym był Roman S. Ingarden, a obecnie jest Andrzej Jamiołkowski) były wydawane przez PWN pod patronatem Instytutu Fizyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Dokończono wydawanie tomu 28 (1989), wydano tomy 29-30 (1991) i rozpoczęto wydawanie tomu 31 (1992). W 1993 r. zlikwidowane zostanie opóźnienie (dokończone zostanie wydanie tomu 31 (1992) oraz ukażą się tomy 32 i 33 (1993)).
Postępy Fizyki (organ PTF, nakład 1100 egz. w 1992 r. i 1000 egz. w 1993 r., redaktor naczelny Adam Sobiczewski) były wydawane przez Wydawnictwa Instytutu Fizyki PAN do końca 1992 r., a obecnie są wydawane bezpośrednio przez Zarząd Główny PTF i Redakcję pod patronatem Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Przez cały czas czasopismo jest dofinansowywane przez Komitet Badań Naukowych. Dla usprawnienia przygotowywania składu Redakcja została wyposażona w komputer (podłączony do sieci komputerowej Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego) i drukarkę laserową.
Fizyka w Szkole (nakład 9000 egz., redaktor naczelny Zygmunt Przeniczny) była publikowana przez Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne przy dofinansowaniu z Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Delta (nakład 8000 egz. w 1992 r. i 5500 egz. w 1993 r., redaktor działu fizyki Jan Kalinowski) jest wydawana pod patronatem Uniwersytetu Warszawskiego przy dofinansowaniu z Ministerstwa Edukacji Narodowej, Komitetu Badań Naukowych i Komitetu Nauk Matematycznych PAN.
Wszystkie czasopisma (poza Reports on Mathematical Physics) ukazują się bez opóźnień, ale mają trudności finansowe i kłopoty z kolportażem. Apel ZG PTF do oddziałów PTF o pomoc w kolportażu Postępów Fizyki i Delty przyniósł małe efekty. Nadal istotną rolę odgrywa prowadzenie prenumeraty Postępów Fizyki przez oddziały i jedynie Oddziały Gdański i Warszawski zorganizowały punkty sprzedaży tych czasopism.
Staraniem Sekcji Nauczycielskiej PTF (początkowo Sekcji Nauczycielskiej Oddziału Krakowskiego PTF), przy pomocy Instytutu Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego i Polskiej Akademii Umiejętności, ukazało się 21 numerów nowego czasopisma dydaktycznego Foton (nakład 500 egz., redaktor naczelny Zofia Gołąb-Meyer).
Z inicjatywy ZG PTF został opracowany (pod redakcją Z. Ajduka) informator Physics Research in Poland 1992-1993. Informator został opublikowany przez Ośrodek Wydawnictw Naukowych PAN w Poznaniu przy dofinansowaniu z Komitetu Badań Naukowych i Komitetu Fizyki PAN. Informator zawiera informacje o placówkach naukowych z dziedziny fizyki: nazwy, adresy, nazwiska profesorów i doktorów habilitowanych, programy badań itp. i ma służyć informacji oraz promocji polskiej fizyki w kraju i na świecie. Zebrane dane pozwoliły opracować polski rozdział w informatorze Physics Institutes in Central Europe, który wydał Komitet Współpracy Wschód-Zachód Europejskiego Towarzystwa Fizycznego.
Ukazały się trzy Biuletyny Polskiego Towarzystwa Fizycznego (wydane przez ZG PTF) oraz regularnie ukazywały się Wrocławski Informator Fizyków (wydawany przez Oddział Wrocławski PTF) i Biuletyn Informacyjny Oddziału Warszawskiego PTF.

5. Współpraca międzynarodowa

Istniejące od dawna umowy o współpracy PTF z towarzystwami fizycznymi Bułgarii, Czechosłowacji, Niemiec i Węgier oraz podpisana we wrześniu 1991 r. umowa o współpracy z Instytutem Fizyki (IOP) w W. Brytanii przewidują wymianę publikacji i wymianę osobową (np. udział w konferencjach i sympozjach organizowanych przez współpracujące towarzystwa). W 1992 i 1993 r. współpraca sprowadzała się głównie do wymiany publikacji i informacji. Stan polskiej fizyki i perspektywy jej rozwoju zostały przedstawione w artykule J. Spałka w Physikalische Blätter. W przypadku umowy z Wielką Brytanią kilka bibliotek skorzystało dodatkowo z możliwości bezpłatnej lub tańszej prenumeraty czasopism wydawanych przez IOP Publishing. W maju 1992 r. podpisana została umowa o współpracy z Amerykańskim Towarzystwem Fizycznym (APS), która przewiduje wzajemne rozszerzenie przywilejów na członków bratniego towarzystwa, a w szczególności zniżek w opłatach na zjazdach i konferencjach organizowanych przez towarzystwa i w cenach prenumeraty publikowanych przez nie czasopism. Polskie Towarzystwo Fizyczne w czerwcu 1993 r. przyłączyło się do apelu APS i innych towarzystw fizycznych o niewznawianie prób z bronią jądrową.
Duże znaczenie ma współpraca PTF z Europejskim Towarzystwem Fizycznym (EPS). PTF jest członkiem zbiorowym EPS, a 121 członków PTF jest członkami indywidualnymi EPS. Prezes PTF w marcu 1992 r. wziął udział w posiedzeniu Rady EPS w Atenach, na którym m. in. omawiano zmiany w strukturze organizacyjnej EPS oraz uchwalono konwencję EPS o wymianie studentów fizyki między uniwersytetami europejskimi. W 1993 r. Europejskie Towarzystwo Fizyczne kontynuowało prace nad reorganizacją, w wyniku której EPS stanie się federacją narodowych towarzystw fizycznych. Członkowie sfederowanych narodowych towarzystw fizycznych staną się członkami EPS i za pośrednictwem towarzystw narodowych będą otrzymywać Europhysics News. Zarząd Główny PTF zadeklarował chęć przystąpienia PTF do EPS na nowych zasadach. Do Europejskiego Programu Wymiany Studentów Fizyki zgłosiło się 10 polskich uczelni i jeśli będą odpowiednie fundusze, to od września 1993 r. uczelnie te mogą przyjąć u siebie studentów z zagranicy i skierować swoich studentów na studia zagraniczne. Wymiana studentów ma być wspomagana przez Europejską Wspólnotę Gospodarczą w ramach programów ERASMUS i TEMPUS. Dary w akcji pomocy bibliotekom w krajach Europy Środkowej, zorganizowanej przez EPS, pozwoliły kilku polskim bibliotekom naukowym zlikwidować niektóre luki w zbiorach czasopism. W wyniku wsparcia działań Komitetu Współpracy Wschód-Zachód EPS przez Amerykańskie Towarzystwo Fizyczne (APS) kraje Europy Wschodniej i Środkowej (w tym Polska) otrzymały po jednej bezpłatnej trzyletniej prenumeracie czasopism wydawanych przez APS i po dwa używane komputery osobiste AT. Kolejne posiedzenie Rady EPS odbędzie się w Krakowie wiosną 1994 r.
Sekcja Optyki PTF współpracowała aktywnie z Europejskim Towarzystwem Optycznym (EOS), Amerykańskim Towarzystwem Optycznym (AOS) i Międzynarodową Komisją Optyki (ICO). Przez kilka lat korzystała ona z ulgowej prenumeraty czasopism wydawanych przez AOS. Do EOS należy indywidualnie 10 optyków z Polski, a Katarzyna Chałasińska-Macukow jest członkiem Komitetu Doradczego i Zarządu EOS oraz od sierpnia 1993 r. pełni funkcję wiceprezesa ICO. W 1992 r. na zaproszenie Sekcji czterech wybitnych optyków z USA, Kanady, Hiszpanii i Holandii złożyło wizytę w Polsce.

6. Nagrody i odznaczenia PTF

Dla zwiększenia rangi nagród PTF Zarząd Główny postanowił podnieść ich wysokość i nadać głównym nagrodom imiona wybitnych fizyków polskich: Wojciecha Rubinowicza, Arkadiusza Piekary i Grzegorza Białkowskiego.
Komisja Nagród i Odznaczeń PTF przyznała w latach 1992 i 1993 Medal PTF im. Mariana Smoluchowskiego Arnoldowi W. Wolfendale'owi z Uniwersytetu w Durham w Wielkiej Brytanii i Stanisławowi Kielichowi z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. A. W. Wolfendale jest znanym specjalistą z zakresu fizyki promieniowania kosmicznego i astrofizyki i od wielu lat współpracuje naukowo z Polską, a zwłaszcza z Łódzkim Ośrodkiem Fizyki Promieniowania Kosmicznego. S. Kielich jest twórcą poznańskiej szkoły optyki nieliniowej. Nagrody naukowe PTF im. Wojciecha Rubinowicza otrzymali fizycy z Warszawy: Krystyna Siwek-Wilczyńska i Janusz Wilczyński za prace nad mechanizmem reakcji ciężkojonowych, Krzysztof Wódkiewicz za prace z teoretycznej optyki kwantowej i Tomasz Story za znaczący wkład w poznanie półprzewodników półmagnetycznych. Nagrody za prace magisterskie z fizyki otrzymali: Krzysztof Stanek z Warszawy i Bartłomiej Andrzejewski z Poznania (nagrody im. Arkadiusza Piekary), Jacek Jasiński, Piotr Magierski i Piotr Kondratowicz z Warszawy oraz Roman Ciuryło z Torunia. Nagrodę za popularyzację fizyki (ustanowioną w 1993 r.) otrzymał Waldemar Gorzkowski z Warszawy za wieloletni wybitny wkład w organizację Olimpiad Fizycznych.
Komisja Nagród Dydaktycznych PTF przyznała 10 nagród wyróżniającym się nauczycielom fizyki: Zenonie Stojeckiej z Wielunia i Zenobii Teresie Białeckiej z Warszawy (nagrody im. Grzegorza Białkowskiego), Bożenie Bogdańskiej z Łodzi, Aleksandrze Miłosz i Włodzimierzowi Natorfowi z Warszawy, Stefanowi Kurowskiernu z Koszalina, Lidii Fenert z Lublina, Bolesławowi Wojtowiczowi ze Słupska, Andrzejowi Muzyce z Jarocina i Zofii Niewiarowskiej z Krosna.
Nagrody specjalne PTF otrzymały Magdalena Staszel z Warszawy i Józefina Turło z Torunia za wybitny wkład w organizację konferencji GIREP '91 w Toruniu oraz Barbara Wojtowicz-Natanson za wieloletni wybitny wkład w prace Redakcji Postępów Fizyki.

7. Sytuacja finansowa

Dla zilustrowania sytuacji finansowej PTF przedstawiamy strukturę wpływów i wydatków w 1992 r.:
Wpływy:
składki członków zwyczajnych 8,0%
składki członków wspierających 2,9%
składki członków indywidualnych EPS 2,3%
wpływy z wykładów i pokazów 16,1%
wpływy z działalności wydawniczej 2,8%
dotacje z Komitetu Badań Naukowych 48,9%
dotacja z III Wydziału PAN 2,4%
dotacja z przedsiębiorstw Polskiej Agencji Atomistyki 6,0%
dotacja z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego 0,8%
odsetki bankowe 9,7%
Razem 100%
Wydatki:
działalność wydawnicza 31,0%
działalność naukowa, popularyzatorska i dydaktyczna 25,6%
wydatki administracyjne 19,2%
współpraca z EPS (składki, wyjazd do Aten) 14,9%
nagrody 7%
inne wydatki 2,2%
Razem 100%
Powyższe zestawienie wydatków nie obejmuje kosztów działalności Zarządu Głównego, oddziałów i redakcji pokrywanych przez wiele instytutów naukowych bezpośrednio.
Działalność PTF nie byłaby możliwa bez dotacji, które w 1992 r. stanowiły prawie 60% wpływów. Szczególnie duże znaczenie mają dotacje z Komitetu Badań Naukowych na działalność ogólnotechniczną, działalność wydawniczą i współpracę międzynarodową oraz dotacja z przedsiębiorstw Polskiej Agencji Atomistyki. Warto dodać, że składki związane z członkostwem PTF w EPS opłaciliśmy tylko częściowo (w 1992 r. w 40%, w 1993 r. w 50%), a członkowie indywidualni EPS opłacali tylko jedną trzecią składki.

8. Podziękowania

Serdecznie dziękujemy wszystkim członkom i sympatykom PTF za udział w działalności Polskiego Towarzystwa Fizycznego oraz za wsparcie finansowe i techniczne. Dziękujemy również wielu osobom, instytucjom i organizacjom, które prowadziły działalność w zakresie upowszechniania fizyki niezależnie od PTF.

Zarząd Główny PTF

Kraków, wrzesień 1993 r.