Czwarte rozszerzone posiedzenie ZG PTF (z udziałem przewodniczących Komisji i prof. A. Maziewskiego) odbyło sie w dniu 27 maja 2000 r. w Warszawie.
Prof. I. Strzalkowski uzupełnił wypowiedź sekretarza generalnego informując o następujących
sprawach:
- utworzono Narodowy Komitet ds. projektu, który funkcjonuje w ramach 5. Programu
Ramowego Unii Europejskiej Physics on Stage (Fizyka na Scenie). Na przewodniczącego
Komitetu powołano prof. dr hab. Tadeusza Skośkiewicza.
W ramach prac Komitetu odbyło się wiele spotkań, ustalono program pracy, utworzono
stronę WWW, w ramach Tygodnia Nauki i Kultury w Poznaniu odbyły się eliminacje celem
wyłonienia najciekawszych prac w postaci eksperymentów, które będą prezentowane w
Genewie na jesieni br.:
1 miejsce zdobył pokaz przygotowany przez prof. K.Ernsta
2 miejsce zdobył pokaz przygotowany przez prof. J. Mostowskiego
3 miejsce zdobył pokaz przygotowany przez W. Dindorfa i W.Niedzickiego
- Prezes na posiedzeniu Komitetu Fizyki PAN zwrócił się z apelem o poszukiwanie nowej
formuły finansowania działalności PTF
- Prezes poinformował o swoim wystąpieniu na zebraniu plenarnym Rady Towarzystw
Naukowych przy Prezydium PAN, które miało miejsce w Lublinie
- delegowano do EUPEN prof. dr hab. K.Chałasińską - Macukow jako contact person ze
strony PTF
- rekomendowano dr. J. Dunin-Borkowskiego i prof. dr hab. J. Blinowskiego do Zarządu
Division on Physics Education EPS
- nastąpił dalszy rozwój współpracy z PTChem (wspólne posiedzenie Prezydiów, utworzenie
wspólnej Komisji ds Edukacji Przyrodniczej wraz z PT Biochemicznym, PT Przyrodniczym im.
M.Kopernika i PT Geograficznym, utworzenie Zespołu Ekspertów ds Korelacji Programów z Fizyki
i Chemii - zgłaszając z ramienia PTF prof. H. Szydłowskiego, prof. W.Błasiaka i dr J.
Dunin-Borkowskiego)
- wybraniu nowego przewodniczącego Oddziału Szczecińskiego prof. dr hab. Adama Bechlera
i przesłaniu listu z podziękowaniem za wieloletnie prowadzenie Oddziału prof. T. Rewajowi
- zaopiniowano złożone do prezydium ZG PTF wnioski o dofinansowanie stypendiów
w ramach Fundacji Heareusów
- Prezes wręczył na specjalnym spotkaniu podziękowania członkom ustępującego Komitetu
Głównego Olimpiady Fizycznej. W ramach spotkania odbyła się dyskusja dotycząca
propozycji dalszych działań Komitetu i obchodów w roku przyszłym 50 - lecia Olimpiady Fizycznej.
Na odrębnym spotkaniu prezes wręczył akty nominacyjne nowym członkom Komitetu
Głównego Olimpiady Fizycznej
- nowej inicjatywie z jaką wystąpiła dyrektor Archiwum Polskiej Akademii Nauk, aby uczcić
dwusetną rocznicę powstania Królewskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, którego głównym
celem było służenie nauką i pracą polskim interesom narodowym oraz rozwojowi politycznemu,
gospodarczemu i kulturalnemu kraju, krzewienie idei patriotyzmu, zachowanie i
umacnianie świadomości narodowej i ducha polskości. Zaproponowano prezesowi udział w
Komitecie Honorowym Wystawy poświęconej pamięci Królewskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Prezes w imieniu dyrekcji Archiwum PAN zwrócił się do zebranych o zgłaszanie
pomysłów mogących uatrakcyjnić obchody tej rocznicy.
- nowy Redaktor Naczelny Fizyki w Szkole dr Adam Smólski zwrócił się z prośbą do ZG
PTF o pomoc w utworzeniu nowej Rady Redakcyjnej. Czasopismo to jest wydawane pod
patronatem PTF.
W dyskusji zwrócono uwagę,że obecnie trwa ostatni etap prywatyzacji Wydawnictw Szkolnych i
Pedagogicznych, które do tej pory wydają Fizykę w Szkole. Jeśli przejmie je PWN, to
czasopismo to nie będzie istnieć.
Czasopismo to samo się nie finansuje. Istnieje jedynie jako reklama Wydawnictw Szkolnych i
Pedagogicznych i jest wydawane w dużym nakładzie z uwagi na wysokie zapotrzebowanie wśród nauczycieli.
Redaktor Smólski oczekuje od PTF myśli programowej i składu Rady Redakcyjnej. Prezes
Strzałkowski wyjaśnił, że w tej sprawie zwrócił się do prof. dr hab. J. Gaja o przewodniczenie
Radzie. Prof. Gaj jeszcze propozycji ostatecznie nie przyjął tłumacząc się, że musi ją
rozważyć. Prof. dr hab. I. Strzałkowski prosił zebranych o zgłaszanie do ZG PTF propozycji
w tej sprawie.
Prof. dr hab. B. Cichocki podkreślił, że w momencie krytycznym PTF winno przejąć
Fizykę w Szkole chcąc zachować to czasopismo. Zebrani upoważnili Prezydium PTF do
prowadzenia rozmów w tej sprawie z udziałem prof. H. Szydłowskiego -
przewodniczącego Komisji Nauczania Fizyki w Szkołach PTF jak i Zofii Gołąb-Meyer -
przewodniczącej Sekcji Nauczycielskiej PTF. Może należałoby porozmawiać z przedstawicielami
PTChem i reaktywować wspólnego, tak jak było dawniej, jednego czasopisma Fizyka i
Chemia w Szkole.
- Powstał Oddział Lubuski PTF z siedzibą w Zielonej Górze.
Prof. K. Wysokiński wyjaśnił, że na lubelskim
spotkaniu podjęto uchwałę o powołaniu 19 -go Oddziału Towarzystwa. Wybrane zostały
władze oddziału z przewodniczącym Oddziału prof. dr hab. A. Więckowskim. Oddział liczy
35 członków, odbywają się różne imprezy naukowe. Planowane jest uczczenie pamięci
działającego 100 lat temu w Krośnie Odrzańskim fizyka Ernsta. Zgodnie ze statutem uchwała o
powołaniu Oddziału w Zielonej Górze winna być zatwierdzona przez Walne Zebranie Delegatów na
Zjeździe Fizyko Polskich w Toruniu.
Prof. K.Ernst zaznaczył, że do 30 czerwca winny wpłynąć z oddziałów wnioski o nagrody. Prof. dr hab. B. Cichocki zapytał, czy nie można by zmienić terminu nadsyłania wniosków na późniejszy, aby mógł obejmować tegoroczne prace magisterskie, wyjaśnił, że wiele obron prac jest po wakacjach. Prof. K.Ernst stwierdził, że byłoby to możliwe, ale należy dokonać zmian w regulaminie nagród. Prof. I. Strzałkowski zaproponował, aby nagrody były wręczane na uroczystych posiedzeniach w oddziałach, które o nagrodę wniosek przysłały. Stanowisko to poparł sekretarz generalny.
Prof. K. Ernst w imieniu prof. W.Kamińskiego powiedział, że prace nad dalszymi propozycjami członków PTF dotyczące zmian w statucie są prowadzone drogą internetową, co pozwoli na szersza dyskusję. Prof. K. Wysokiński dodał, że władze Towarzystwa mogłyby być wybierane droga elektroniczną.
Następnie głos zabrał przewodniczący Komisji Nagród Dydaktycznych dr E. Śniadek. Poinformował, że chciałby, aby Komisja nadal działała w tym samym składzie jak w ubiegłej kadencji. Stwierdził, że dużym problemem dla Komisji jest stały brak możliwości finansowych należnego gratyfikowania wyróżnionych osób. Powiedział, że komisja nadal liczy na złożoną w ubiegłym roku obietnicę przez prof. dr hab. B. Cichockiego, że Uniwersytet Warszawski ufunduje jedno ze stypendiów. Zaproponował, aby zwrócić się o wsparcie finansowe nagród do dziekanów wyższych uczelni. Dr E. Śniadek zwrócił uwagę na fakt, że należałoby rozmowy z MEN prowadzić wspólnie jednym frontem. Postulował, aby niebieska książeczka - Reforma systemu Edukacji- szkolnictwo ponad gimnazjalne (projekt- materiały do dyskusji) została wnikliwie przeanalizowana przez wszystkie organy PTF.
Prof. dr hab. Wojciech Gawlik przewodniczący Komisji ds Nauczania Fizyki w Szkołach Wyższych powiedział, że otrzymał propozycje pracy w komisji osób z oddziałów Lubelskiego, Opolskiego, Poznańskiego, Rzeszowskiego i Słupskiego. Uważa to za zbyt małe zaangażowanie ze strony oddziałów. Stwierdził, że obecnie bardzo ważnym problemem jest możliwość zatrudnienia absolwentów uczelni wyższych kierunków obejmujących fizykę. Uczelnie techniczne widzą głównie rolę użytkową fizyki. Rolą Towarzystwa jest wzmocnić działanie na zewnątrz, w opinii publicznej. Wyjaśnił, że jego działania dotyczą głównie dyskusji na odbywających się corocznych spotkaniach dotyczących programu nauczania w uczelniach technicznych. Zwrócił się do zebranych o sugestię co do dalszych działań.
Prof. dr hab Henryk Szydłowski przewodniczący Komisji ds Nauczania Fizyki w Szkołach stwierdził, że obecna sytuacja w szkolnictwie jest niezwykle trudna. Jako przewodniczący komisji ma kompetencji dużo, ale napotyka na ogrom trudności i apeluje do Zarządu Głównego o scalenie wysiłków poprzez ukierunkowane działania różnych organów Towarzystwa : Komisji Nagród Dydaktycznych, Komisji ds. Nauczania Fizyki w Szkołach Wyższych, komisji ds. Nauczania Fizyki w Szkołach, Komisji Popularyzacji i Promocji Fizyki, Forum Edukacyjnego zajmującymi się zbliżonymi tak ważnymi problemami. Ważne jest tu działanie jednym frontem i jednomyślnie. Dodał, że na Forum Dziekanów był postawiony problem, aby organizować klasy specjalne z rozszerzonym programem fizyki w szkołach. Winny też być uzgodnione stanowiska co do kontaktów z MEN, sprawy te wymagają szybkiego działania. Profesor zwrócił się z apelem w tej sprawie do środowiska. Zebrani poparli treść tego apelu.
Prof. dr hab. Andrzej Bielski przewodniczący Komisji Historii Fizyki prosił zebranych o spowodowanie szerszego zainteresowania pracami komisji. Otrzymał tylko 3 zgłoszenia z oddziałów w Bydgoszczy, Łodzi, i Zielonej Góry. Stwierdził, że to stanowczo za mało i jeśli taka sytuacja trwać będzie, to on jako przewodniczący nie widzi celu istnienia Komisji. Profesor stwierdził, że można by wydać w ramach grantu KBN Słownik Biograficzny Fizyków Polskich.
Mgr Szymon Bauch przewodniczący Komisji ds Współpracy z zagranicą oświadczył, że komisja jest stale jednoosobowa i na bieżąco współpracuje z Zarządem Głównym. Przewodniczący postuluje, aby to nie była tylko współpraca na bieżąco, ale w myśl planowanej dalszej koncepcji ZG. Przewodniczący czuje się niedoinformowany o planach ZG. Chciałby móc sugerować wnioski przyszłościowe, ale bez wpływu na finanse. Postuluje większy przepływ informacji o bieżącej działalności ZG PTF na stronach WWW.
Prof. dr hab. Bernard Jancewicz przewodniczący Komisji ds. Nazewnictwa Fizycznego przedstawił działania Komisji. Opierały się one głównie na weryfikacji 8 norm przesłanych do opinii Towarzystwa przez Komitet Normalizacyjny. Profesor wystąpił z inicjatywą, aby na stronie WWW umieścić listę terminów fizycznych polskich i ich odpowiedników angielskich z miejscem na propozycje ich właściwego stosowania. Tę inicjatywę poparł prof. H. Szydlowski twierdząc, że wśród norm ISO z zakresu fizyki inżynieryjnej jest moc błędów i nieścisłości.
Wiktor Niedzicki przewodniczący Komisji Popularyzacji i Promocji Fizyki
przedstawił działania w ramach:
projektu Fizyka na Scenie
akcji wspólnej z redaktorem Fizyki w Szkole
spotkań z Muzeum Techniki.
Przewodniczący wyjaśnił, że działa na razie sam i prosił zebranych współdziałanie. Powiedział,
że od września uruchomione zostaną nowe materiały filmowe zarówno w telewizji jak i w
Internecie.
Koordynator strony WWW Towarzystwa dr Zygmunt Ajduk poprosił zebranych o nadsyłanie do niego wszelkich danych do umieszczenia na stronie WWW.
Podsumowując dyskusję prof. K. Ernst powiedział, że oczekuje od przewodniczących komisji
stałego kontaktu elektronicznego z wszelkimi sprawami dotyczącymi działalności Komisji.
Uważa, że ta droga jest najszybsza.
Nawiązując do wypowiedzi prof. B.Cichockiego o powołaniu Komisji ds. Standaryzacji i
Jednostek spytał czy nie jest to to samo. Prof Cichocki wyjaśnił, że nie osiągnął wiele z powodu
braku czasu. Zaznaczył, że redaktorzy wydawnictw nie są zobligowani do używania norm, a
Urząd Miar narzuca normy, które są fatalne językowo. Winno się w to wciągnąć Komisję Językową
przy PAN. Należałoby propagować legalne jednostki, aby uchronić się od takich
wydawnictw jak stało się to z książką prof. Masssalskiego.
Prof. Ernst zwrócił się do zebranych jakie widzą działanie na tym polu. Prof. B. Cichocki
zasugerował, że :
- w Urzędzie Miar winno być reprezentowane PTF
- należy wybrać odpowiedzialne osoby
- materiały winny być do ogólnej dyskusji środowiska w Internecie
- winny tez być umieszczane w Postępach Fizyki
Następnie głos w tej sprawie zabrał Sz. Bauch wyjaśniając, że Komitet Normalizacyjny opiera
się na wiernym językowo tłumaczeniu oryginałów norm ISO w języku angielskim i francuskim.
Zauważył, że tłumaczenia te winny być na bieżąco konsultowane z fizykami, a nie tylko
wysyłane do IF PAN i PTF o opinię. Normy ISO nie są w chwili obecnej obowiązujące dla Urzędu
Miar. Należałoby do komisji w Urzędzie Miar delegować na stałe osobę z PTF.
Prof. A. Bielski dodał, że istnieje Międzynarodowa Unia Fizyki Czystej i Stosowanej, jest też
Zakład Metodologii Ogólnej. Należałoby więc scalić działania.
Prof. dr hab. A. Warczewski zwrócił się do przewodniczącego Komisji Historii Fizyki, aby
zwiększyć zainteresowanie poszukiwaniem fizyków, którzy urodzili się na ziemiach polskich i
byli uznani na forum międzynarodowym.
Zapytał również jaki cel miało powołanie dodatkowego ciała w PTF Forum Edukacyjnego
zajmującego się nauczaniem fizyki, czy nie należałoby scalić działań już istniejących ciał?
Prof. Drozdowski i W.Gawlik stwierdzili, że działania dotyczące edukacji fizyki w wyższych
szkołach technicznych są ustalane na spotkaniach organizowanych co dwa lata.
Prof. H. Szydłowski ponowił apel do środowiska fizyków o wspomaganie nauczania fizyki na
wszystkich poziomach. Zebrani uznali apel za celowy. Dr E.Śniadek ponowił apel o współpracę z MEN.
Prezes zabierając głos w dyskusji stwierdził, że to, że Komisja Historii Fizyki jest zbyt
mała, nie
powinno powodować zawieszenia jej działania. Prosił przewodniczącego Komisji o zdwojenie
działań na rzecz pozyskania członków Komisji.
Prof. H. Szydlowski zwrócił się ponownie z prośbą, by działania na rzecz edukacji
podejmować na wszystkich forach PTF.
Prof. W Gawlik stwierdził, że Forum Edukacyjne nie może być kolejnym nowym tworem, ale
winno działać w symbiozie z resztą.
Prof. I. Strzalkowski wyjaśnił, że Forum Edukacyjne zostało powołane specjalnie dla potrzeb
związanych z reformą systemu edukacji i kontaktów w tym zakresie z MEN. Wszelkie inicjatywy,
które realizuje Forum są podane do publicznej wiadomości środowiska na stronie
WWW Forum i działalność w ramach Forum jest otwarta dla wszystkich. Profesor dodał,
że od przewodniczących komisji wymagane jest zaangażowanie, a nie tylko krytyka działań
prezydium ZG PTF.
Podsumowując tę część dyskusji prof. K.Ernst odpowiedzialny w prezydium ZG PTF za działalność komisji stwierdził, że ma kłopoty w porozumieniu z komisjami, zbyt rzadko używana jest droga porozumienia elektronicznego, a to jego zdaniem pozwoliłoby na szybkie działania w trudnych sprawach i ułatwiło wzajemne kontakty.
Prezes prof. I.Strzalkowski wyjaśnił, że Forum Edukacyjne zostało powołane jako Komisja PTF o charakterze Grupy Roboczej celem rozwiązywania pilnych problemów w zakresie reformy edukacyjnej przy bliższej współpracy z MEN. Zwrócił uwagę, że Prezydium ZG PTF rozumiejąc trudną sytuację finansową, dokłada wszelkich starań, szukając członków wspierających Towarzystwo. Występuje na różnych forach o wsparcie finansowe działań. Stwierdził, że tegoroczna kwota przyznana przez KBN na Postępy Fizyki stanowi zaledwie 1/3 niezbędnych kosztów wydawania czasopisma. Podjęto starania o zrewidowanie przez KBN tej decyzji. Zauważył, że rozważa się podniesienie opłaty zjazdowej. Prof. dr hab. M. Kolwas stwierdził, że w Postępach Fizyki możnaby drukować reklamy. Należałoby w tym celu podać cennik druku reklam. Prof. dr hab. W.Gawlik dodał, że możnaby drukować recenzje o podręcznikach. Mgr Sz. Bauch powiedział, że należy wrócić do dawnej inicjatywy recenzentów PTF. Stwierdził jednak, że producenci aparatury naukowej na pewno nie chcieliby być umieszczani na równi z reklamą np. piwa. Prof. dr hab. A. Bielski zauważył, że powinno się umieszczać informacje o podręcznikach dopuszczonych przez MEN i zalecanych przez PTF. Należałoby wg niego zwrócić się też do wydawnictw o honoraria za takie recenzje. Prof. dr hab. H.Szydłowski poinformował, że te propozycje należałoby prowadzić wspólnie z Sekcją Nauczycielską, która redaguje Foton i zamieszcza tam recenzje podręczników. Prezes zaznaczył, że popiera elektroniczny przepływ informacji i postuluje, aby Zygmunt Ajduk prowadzący stronę WWW Towarzystwa był stałym członkiem Zarządu Głównego, a bieżące działania prezydium ZG PTF były przekazywane do strony WWW przez sekretarza generalnego na bieżąco.