(Pliki do druku: *.doc, *.ps)

BIULETYN

POLSKIEGO TOWARZYSTWA FIZYCZNEGO

Nr 1 (2002) grudzień 2002 r.

Zarząd Główny PTF, ul. Hoża 69, 00-681 Warszawa
tel./fax: + (22) 6212668, e-mail: ptf@fuw.edu.pl, WWW: http://ptf.fuw.edu.pl/

Nowa kadencja 2002 - 2003

W dniu 1 stycznia 2002 r. rozpoczęła się kadencja Zarządu Głównego PTF wybranego 18 września 2001 r. na Walnym Zebraniu Delegatów w Toruniu.
Skład Zarządu Głównego: prezes - prof. Maciej Kolwas, wiceprezesi - prof. Katarzyna Chałasińska-Macukow, prof. Reinhard Kulessa, sekretarz generalny - dr hab. Aleksandra Leliwa-Kopystyńska, skarbnik - dr Marek Kowalski, członkowie - prof. Andrzej Bielski, prof. Stanisław Chwirot, prof. Jan Gaj, dr hab. Bernard Jancewicz, mgr Mirosław Trociuk, prof. Jerzy Warczewski.
Skład Komisji Rewizyjnej: przewodniczący - doc. Witold Dobrowolski, członkowie - prof. Wacław Bała, prof. Marian Kuźma, dr Jerzy Rutkowski, prof. Henryk Wrembel.
Przewodniczącymi Komisji w dniu 23 lutego 2002 r. zostali wybrani: K. Nagród i Odznaczeń - prof. dr hab. Henryk Szymczak, K. Nagród Dydaktycznych - mgr Jolanta Niemiec, K. Nauczania Fizyki w Szkołach Wyższych - prof. dr hab. Ireneusz Strzałkowski, K. Nauczania Fizyki w Szkołach - dr Barbara Sagnowska, K. Historii Fizyki - prof. dr hab. Andrzej Bielski, K. Legislacyjnej - prof. dr hab. Wiesław A. Kamiński, K. Współpracy z Zagranicą - mgr Szymon Bauch, K. Nazewnictwa Fizycznego - prof. dr hab. Bernard Jancewicz, K. Popularyzacji i Promocji Fizyki - mgr Urszula Woźnikowska-Bezak.
Strategicznym celem naszego Towarzystwa winno być umocnienie PTF jako centrum informacji i ośrodka opiniodawczego i opiniotwórczego, integrującego środowisko fizyków i środowiska związane charakterem pracy z szeroko rozumianą fizyką. Na forum międzynarodowym konieczna jest żywa współpraca integrująca środowisko towarzystw narodowych Europy Centralnej a jednocześnie umocnienie działań i obecności reprezentantów PTF w Europejskim Towarzystwie Fizycznym, co wydaje się szczególnie ważne wobec zbliżającej się integracji z Unią Europejską.
Aby osiągnąć cele strategiczne potrzebna jest stosowna taktyka. Bardzo ważnymi jej elementami wydają się być:
- nowy statut, mający na celu m.in. mniejsze sformalizowanie Oddziałów, umożliwiające bardziej elastyczne działanie, bezpośrednie wybory na wszystkie stanowiska, kadencje czteroletnie;
- elektroniczne bazy danych o członkach i potencjalnych członkach ułatwiające komunikowanie się;
- czasopismo internetowe oparte o stronę WWW Towarzystwa (niezależnie od wydawania Postępów Fizyki);
- łączność z nauczycielami wspomaganie i kształcenie nauczycieli poprzez m.in.konkursy dla młodzieży, Physics on Stage, konferencje i wykłady dla nauczycieli;
- zdobycie grupowych (wspierających) członków Towarzystwa;
- współpraca z innymi towarzystwami naukowymi;
- współpraca z MENiS, KBN, agencjami (rządowymi), wydawnictwami, dużymi firmami komputerowymi itp.

Projekt nowego statutu PTF

W wyniku pracy Komisji Nadzwyczajnej Zebrania Delegatów PTF pod przewodnictwem prof. dra hab. Wiesława Kamińskiego oraz szerokiej dyskusji z udziałem Zarządu Głównego i Zarządów Oddziałów PTF powstał projekt nowego statutu PTF, który obecnie jest konsultowany z prawnikiem. Uchwalenie statutu przez Nadzwyczajne Zebranie Delegatów planowane jest na styczeń 2003 r. Projekt nowego statutu, znacznie krótszego od dotychczasowego, przewiduje m. in. bezpośrednie wybory do Zarządu Głównego, Komisji Rewizyjnej i Sądu Koleżeńskiego PTF oraz wydłużenie kadencji do czterech lat.

Baza danych o członkach PTF

W czerwcu 2002 r. na nowy serwer Zarządu Głównego zostały przeniesione strony WWW Towarzystwa oraz umieszczono na nim kopię danych z serwera fizycznego PhysNet oraz bazę danych o członkach PTF. Dostęp do bazy mają członkowie Zarządów Oddziałów (w zakresie danych członków swego Oddziału) i Zarządu Głównego (w zakresie danych wszystkich członków): wszystkie te osoby te mają prawo przeglądania danych i ich przeszukiwania, a jedna osoba w każdym Zarządzie Oddziału (zwykle sekretarz) ma dodatkowo prawo wprowadzania i aktualizowania danych. Publicznie na stronach WWW będzie dostępna jedynie lista członków PTF. Każdy członek PTF ma prawo otrzymać z Zarządu Oddziału zbiór danych dotyczących jego osoby i w razie potrzeby poprosić o ich aktualizację. Przeprowadzenie bezpośrednich wyborów wymaga, aby baza danych była pełna i aktualna - dotychczas tylko 9 oddziałów wpisało dane o swoich członkach.

Regulamin członka wspierającego

W dniu 19 kwietnia 2002 r. Prezydium Zarządu Głównego PTF uchwaliło regulamin członka wspierającego. W zależności od wysokości rocznej składki członek wspierający otrzymuje tytuł Członka Wspierającego PTF (składka od 500 zł), Patrona PTF (od 3000 zł), Zasłużonego Patrona PTF (od 10000 zł) i uzyskuje odpowiednie prawa do swojego logo na stronach PTF, udziału w imprezach organizowanych przez PTF itp.
Zachęcamy wszystkie oddziały do pozyskiwania członków wspierających.

Współpraca zagraniczna

W marcu 2002 r. PTF zostało pierwszym członkiem stowarzyszonym brytyjskiego Institute of Physics (IoP). Członkowie PTF uzyskali prawo do identycznych jak członkowie IoP opłat na konferencjach IoP oraz mogą skorzystać z dofinansowania swoich wizyt w Wielkiej Brytanii. Członkowie, którzy opłacą dodatkowo składkę w wysokości 10 £ w 2002 r. (15 £ w 2003 - 2005), otrzymają Physics World, dostęp do czasopism elektronicznych IoP i rabat przy zakupach książek wydanych przez IoP. W Institute of Physics jest obecnie 3 polskich członków indywidualnych.
W kwietniu 2002 r. podpisana została umowa o współpracy między Zjednoczonym Towarzystwem Fizycznym Federacji Rosyjskiej i PTF.
W ramach umowy o współpracy PTF z Niemieckim Towarzystwem Fizycznym członkowie PTF wyjeżdżający do Niemiec z wizytą naukową czy na konferencję mogą uzyskać dofinansowanie w wysokości do 600 euro z Wilhelm und Else Heraeus Stiftung.
Europejskie Towarzystwo Fizyczne (EPS) w ramach East West Task Force dofinansowuje udział młodych członków PTF w konferencjach naukowych sponsorowanych przez EPS.

Imprezy międzynarodowe

W dniach 2 - 6 kwietnia 2002 r. w Holandii odbył się Festiwal Fizyka na Scenie 2, w którym wzięła udział 23-osobowa delegacja z Polski pod przewodnictwem przewodniczącego Krajowego Komitetu Organizacyjnego prof. Wojciecha Nawrocika. Duże zainteresowanie uczestników Festiwalu wzbudziła prezentacja How we see the world przygotowana i wykonana na scenie Festiwalu przez dra Jerzego Jarosza i mgr Anetę Szczygielską z Instytutu Fizyki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Następny festiwal Fizyka na Scenie 3 odbędzie się w 2003 r.
XV Międzynarodowy Turniej Młodych Fizyków odbył się w Odessie na Ukrainie w dniach 23-30 maja 2002 r. Zgromadził on rekordową liczbę dwudziestu drużyn z osiemnastu krajów. Reprezentująca Polskę drużyna uczniów XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Warszawie - zwycięzca Turnieju Młodych Fizyków 2002 - w składzie: Jan Gutt (kapitan), Andrzej Hryczuk, Jacek Wołkowicz, Anna Zlatkes, Robert Żak, pod opieką nauczyciela mgra Stanisława Lipińskiego, zdobyła pierwsze miejsce. Zaproszona przez organizatorów XV MTMF do uczestnictwa w imprezie dodatkowa drużyna z Polski, występująca pod nazwą Polska-Katowice, uplasowała się wśród zdobywców trzeciego miejsca. Dwaj przedstawiciele naszego kraju, prof. Maciej Kolwas i dr Andrzej Nadolny wchodzili w skład Międzynarodowego Jury Turnieju. Następny XVI Międzynarodowy Turnieju Młodych Fizyków odbędzie się 1 - 8 lipca 2003 r. w Uppsali w Szwecji.
W dniach 21 - 30 lipca 2002 r. odbyła się na Bali w Indonezji XXXIII Międzynarodowa Olimpiada Fizyczna z udziałem reprezentacji 66 krajów. Pięciu polskich uczestników - zwycięzców polskiej Olimpiady Fizycznej - osiągnęło bardzo dobre wyniki - Marek Misztal zdobył srebrny medal, pozostali czterej uczestnicy: Adam Działak, Piotr Powałowski, Miron Sadziak, Wojciech Samotij otrzymali brązowe medale. Następna XXXIV Międzynarodowa Olimpiada Fizyczna odbędzie się 12 - 21 lipca 2003 r. w Taipei na Tajwanie. Przewodniczącym Międzynarodowej Olimpiady Fizycznej jest dr Waldemar Gorzkowski.

Nagrody PTF za rok 2002

Uroczyste wręczenie nagród PTF za rok 2002 odbyło się 23 listopada 2002 r. podczas Zebrania Plenarnego ZG PTF w Warszawie.
Medal Mariana Smoluchowskiego otrzymał prof. dr David Shugar za wybitne osiągnięcia w biofizyce molekularnej oraz decydujący wkład w rozwój tej dziedziny w Polsce.
Nagrodę PTF I stopnia im. Arkadiusza Piekary za wyróżniającą się pracę magisterską otrzymała mgr Agnieszka Płachta za pracę Medyczne zastosowania promieniowania laserowego w niskoenergetycznej terapii laserowej wykonaną pod kierunkiem prof. dr hab. Wojciecha Gawlika w Zakładzie Optyki Atomowej Instytutu Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Nagrodę PTF II stopnia za wyróżniającą się pracę magisterską otrzymał mgr inż. Michał Zieliński za pracę Metoda silnego wiązania: wizualizacja nanostruktur i rozkładów gęstości wykonaną pod kierunkiem prof. dr hab. Włodzimierza Jaskólskiego w Zespole Teorii Struktur Niskowymiarowych Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Nagrodę PTF III stopnia za rok 2002 za wyróżniającą się pracę magisterską otrzymała mgr Justyna Krzaczkowska za pracę Badanie własności fizycznych kinetyny wykonaną pod kierunkiem dr hab. Genowefy Ślósarek w Zakładzie Biofizyki Molekularnej Wydziału Fizyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Nagrodę za popularyzację fizyki otrzymał prof. dr hab. Krzysztof Ernst za wybitne osiągnięcia w popularyzacji fizyki.
Nagrodę PTF im. Grzegorza Białkowskiego dla wyróżniających się nauczycieli otrzymał mgr Stanisław Lipiński nauczyciel w XVI Liceum Ogólnokształcącym w Warszawie za wieloletnią, twórczą pracę z uzdolnioną młodzieżą odnoszącą sukcesy na forum międzynarodowym.
Nagrodę PTF II stopnia dla wyróżniających się nauczycieli otrzymała mgr Maria Rut-Marcinkowska - nauczycielka w Zespole Szkół Zawodowych nr 5 w Poznaniu za oryginalne formy pracy pozalekcyjnej i ich popularyzację.
Nagrodę PTF III stopnia dla wyróżniających się nauczycieli otrzymała mgr Barbara Orchel - nauczycielka w XXXI Liceum Ogólnokształcącym im. Romana Ingardena w Krakowie za niestandardowe metody pracy z uczniami klas humanistycznych.
Wyróżnienia dla nauczycieli otrzymały mgr Maria Dobkowska - nauczycielka w Zespole Szkół nr 101 w Warszawie i mgr Krystyna Raczkowska-Tomczak - nauczycielka w Publicznym Gimnazjum nr 2 im. Władysława Stanisława Reymonta w Opolu za wyzwalanie zainteresowań fizyką u młodszych uczniów.

Przygotowania do XXXVII Zjazdu Fizyków Polskich w Gdańsku

XXXVII Zjazd Fizyków Polskich odbędzie się w dniach 15 - 18 września 2003 r. w Gdańsku. Organizatorami Zjazdu są Oddział Gdański PTF, Uniwersytet Gdański i Politechnika Gdańska. Przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego jest prof. Eugeniusz Czuchaj, Komitetu Programowego - prof. Reinhard Kulessa, a Komitetu Doradczego - prof. Maciej Kolwas. Przewidziane są wykłady plenarne i równoległe (w sekcjach). Pełny koszt udziału w Zjeździe (zakwaterowanie w domu studenckim, wyżywienie, opłata konferencyjna) wynosi 750 zł, dla członków PTF - 650 zł, dla nauczycieli, doktorantów, studentów, uczniów - 450 zł, dla osób towarzyszących - 400 zł. Po 1 czerwca 2003 r. wszystkie opłaty są wyższe o 100 zł. Adres kontaktowy: zjazdptf@iftia9.univ.gda.pl

Światowy Rok Fizyki 2005

Na Światowym Kongresie Towarzystw Fizycznych w Berlinie w grudniu 2000 r. ponad 40 towarzystw fizycznych z całego świata przyjęło uchwałę o ogłoszeniu roku 2005 Światowym Rokiem Fizyki. W marcu 2001 r. Europejskie Towarzystwo Fizyczne i w październiku 2002 r. Międzynarodowa Unia Fizyki Czystej i Stosowanej (IUPAP) przyjęły odpowiednie rezolucje w tej sprawie. Zachęcamy wszystkie organizacje i grupy zainteresowane promocją fizyki do organizacji imprez Światowego Roku Fizyki 2005.
W 1905 r. Albert Einstein napisał trzy słynne prace, które stworzyły podstawy trzech działów fizyki: teorii względności, teorii kwantów i teorii ruchów Browna. Światowy Rok Fizyki w 2005 r. poświęcony byłby obchodom setnej rocznicy tego Cudownego Roku i podniesieniu publicznej świadomości znaczenia fizyki. Nazwisko najbardziej znanego fizyka wszechczasów w naturalny sposób powinno przyciągnąć uwagę szerokiej publiczności.
Sugerowane formy działalności:
- lokalne i objazdowe wystawy poświęcone fizyce i jej osiągnięciom,
- lokalne imprezy poświęcone fizyce w życiu codziennym - w połączeniu z innymi imprezami kulturalnymi,
- akcje w szkołach, uniwersytetach i laboratoriach badawczych,
- interdyscyplinarne konferencje, warsztaty lub sympozja (matematyka, fizyka, biologia, ...),
- nawiązanie współpracy z lokalnym przemysłem, parkami technologicznymi itp.,
- artykuły w gazetach i specjalistycznych czasopismach, plakaty na ulicach i w środkach transportu (pociągach, autobusach, tramwajach, metrze), emisja specjalnej serii znaczków pocztowych itp.,
- specjalne programy w ogólnopolskiej i lokalnej telewizji i radiu,
- publikacja informacji o programie Światowego Roku Fizyki w biuletynach towarzystw fizycznych i na stronach WWW.
Tematyka:
- promocja fizyki i nauk fizycznych,
- fizyka w nauczaniu,
- fizyka jako podstawa wielu dyscyplin naukowych i inkubator nowych dziedzin nauki i techniki,
- fizyka w krajach rozwijających się i jej znaczenie dla rozwoju,
- kobiety w fizyce,
- kulturalne dziedzictwo fizyki od starożytnego Egiptu i Grecji do fizyki współczesnej.
Jedną z imprez w skali ponadnarodowej będzie 13. Konferencja Generalna Europejskiego Towarzystwa Fizycznego w Bernie (lub w Zurychu), gdzie A. Einstein pracował w 1905 r. Jedną z imprez w Polsce będzie się XXXVIII Zjazd Fizyków Polskich w Warszawie. Przewodniczącą Krajowego Komitetu Światowego Roku Fizyki 2005 jest prof. dr hab. Marta Kicińska-Habior, a przedstawicielem Polski w międzynarodowym Komitecie Sterującym jest prof. dr hab. Reinhard Kulessa.

Składki i prenumerata Postępów Fizyki w 2003 r.

W dniu 12 pażdziernika 2002 r. Zarząd Główny PTF uchwalił na 2003 r. podwyżkę składki członkowskiej o 20%:
- z 60 zł na 72 zł rocznie dla profesorów,
- z 35 zł na 42 zł rocznie dla większości członków,
- z 20 zł na 24 zł rocznie dla studentów i młodszych pracowników
oraz kosztów rocznej prenumeraty Postępów Fizyki:
- z 36 zł na 48 zł dla członków Towarzystwa,
- z 60 zł na 72 zł w prenumeracie ogólnodostępnej.
Aby członek PTF mógł skorzystać z opłaty ulgowej, tj. 48 zł rocznie, musi mieć opłacone składki i prenumeratę opłacić do końca stycznia danego roku.
Od stycznia 2003 r. Zarząd Główny PTF przestaje pośredniczyć w zbieraniu składek członków indywidualnych EPS. Członkowie indywidualni będą sami opłacać swoje składki bezpośrednio do EPS. Aktualna składka wynosi 36,40 euro, dla emerytów i młodych członków w wieku poniżej 30 lat - 18,20 euro.

Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Fizycznego
życzy
wszystkim Członkom i Sympatykom Towarzystwa
Szczęśliwego Nowego Roku!


Biuletyn został wydany dzięki finansowemu wsparciu KBN.
Opracował Zygmunt Ajduk