Sprawozdanie z działalności Sekcji Polskiego Towarzystwa Fizycznego:
Fizyka w ekonomii i naukach społecznych (FENS)
za okres 13 marca 2004 - 31 sierpnia 2005

Zarząd Sekcji FENS

Stroną internetową Sekcji jest http://ptf.fuw.edu.pl/fens/. W Sekcji FENS działa aktywnie około 30 - 40 Członków PTF (w Pierwszym Sympozjum Sekcji wzięło udział około 90 osób). Aktualnie trwa zbieranie deklaracji.
Zarząd Sekcji odbył w 2004 roku dwa posiedzenia:

I. Inauguracyjne posiedzenie Zarządu Sekcji PTF FENS w dniu 8 maja 2004, na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej
W posiedzeniu uczestniczyli następujący członkowie Zarządu Sekcji: Dariusz Grech, Janusz Hołyst, Ryszard Kutner, Danuta Makowiec, Olaf Morawski
Uczestnicy spotkania:
1. Przedstawili własne zainteresowania badawcze, dydaktyczne i organizacyjne.
2. Dyskutowali o związku badań prowadzonych w ramach ekonofizyki z rynkiem finansowym oraz z działalnością firm rynkowych.
3. Na posiedzeniu opracowany został Ramowy Plan Działania Sekcji w roku 2004.
a. Przygotowanie stromy internetowej FENS. Zamieszczenie na stronie WWW informacji dotychczasowej działalności poszczególnych ośrodków. (Przesyłamy abstrakty, linki, informacje o konferencjach, prace licencjacie, magisterskie, doktorskie, projekty oraz materiały z wykładów).
b. Zorganizowanie Krajowego Workshopu dla 15-20 osób z udziałem ekonomistów, socjologów i praktyków: 18-19 listopad (piątek, sobota), Warszawa: J. Hołyst, R.Kutner
c. Wybór i zaproszenie na Workshop (Sympozjum) ekspertów od analizy ryzyka: O. Morawski.
d. Sponsoring od firm prywatnych, wsparcie marketingowe ze strony HP: O.Morawski.
e. Zgłaszanie własnych wyników, produktów, które mogą być urynkowione do O. Morawskiego

II. Robocze posiedzenie Zarządu Sekcji PTF FENS w dniu 21 listopada 2004, na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej w trakcie Pierwszego Polskiego Sympozjum z Ekono- i Socjofizyki
W posiedzeniu uczestniczyli następujący członkowie Zarządu Sekcji: Dariusz Grech, Janusz Hołyst, Ryszard Kutner, Danuta Makowiec, Janusz Mickiewicz, Olaf Morawski.
W trakcie posiedzenia:
1. Przyjęto do wiadomości realizacje poszczególnych zadań Sekcji opracowanych na Zebraniu Zarządu w dniu 8 maja 2004
2. Uchwalono potrzebę nawiązanie kontaktów z Sekcją Fizyka Układów Socjo-Ekonomicznych Niemieckiego Towarzystwa Fizycznego
3. Dyskutowano problem składek. Postanowiono zwrócić się do Zarządu Głównego z prośbą o umożliwienie Członkom PTF deklaracji części podatku jako darowizny dla PTF ze wskazaniem Sekcji FENS.
4. Dyskutowano sprawę obecności tematyki Sekcji na Zjeździe PTF we wrześniu 2005 r. Podkreślono wagę referatów na Zjeździe w ramach specjalnej sesji FENS lub sesji interdyscyplinarnej.
5. Zaproponowano aby kolejne Polskie Sympozja z Ekono- i Socjofizyki odbyły się w roku 2005 w Krakowie, a w roku 2006 we Wrocławiu.

Realizacja Ramowego Planu Działania Sekcji w roku 2004

Ad. I 3b-d) W dniach 19 i 20 listopada zorganizowane zostało przez Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wydział Fizyki Politechniki Warszawskiej Pierwsze Polskie Sympozjum z Ekono- i Socjofizyki, w którym uczestniczyło blisko 90 osób oraz 30 wykładowców z rożnych ośrodków akademickich (Wydziałów Fizyki, Matematyki, Ekonomii i Socjologii), placówek PAN oraz wybranych firm z całej Polski. Pełną informację o Sympozjum zamieszczono na stronie internetowej: http://www.science24.com/event/fens2004
Celem Sympozjum było:
- spotkanie fizyków stosujących metody fizyki a w tym metody
- matematyczne a także numeryczne lub komputerowe w szeroko rozumianej ekonomii i naukach społecznych
- spotkanie wspomnianych powyżej fizyków z matematykami,
- ekonomistami, socjologami zainteresowanymi współpracą
- spotkanie wspomnianych powyżej teoretyków z praktykami czyli np. ludźmi biznesu (przedstawicielami banków, instytucji ubezpieczeniowych, firm komputerowych, etc.)
- spotkanie wspomnianych powyżej teoretyków i praktyków z zainteresowanymi doktorantami i studentami oraz osobami pragnącymi zapoznać się z elementami ekono- i socjofizyki.
Tematyka Sympozjum obejmowała następujące zagadnienia:
- Analizę szeregów czasowych metodami fizyki statystycznej
- Formalizm termodynamiki w badaniach ekonomicznych
- Elementy termodynamiki nieekstensywnej dla sieci stochastycznych
- Modele dynamiki rynku & rola zdarzeń ekstremalnych
- Gry mniejszościowe
- Zarządzanie ryzykiem
- O kondensacji bogactwa
- Taksonomię portfela
- Rynek energii i taryf
- Struktury socjalne
- Dynamikę konfliktów
- Modelowanie zmian opinii publicznej
- Powiązania pomiędzy wysokorozwiniętymi państwami - analiza sieciowa
- Możliwości systemu SAS
- Fizycy w biznesie

Ad. I 3e) Prowadzone są przez Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego rozmowy z firmą SAS-Institute w sprawie zawarcia umowy dotyczącej opracowania systemu oprogramowania analizującego niegaussowskie szeregi czasowe.

Dodatkowo, poza planem, sekcja FENS współorganizowała Szkołę Letnią COST P10 Summer School "physics in warsaw 2004"(http://www.knf.pw.edu.pl/wawphys/ ) w okresie 20.09. 2004 - 2.10.2004. Szkołą dotyczyła następujących zagadnień ekonofizyki, socjofizyki i sieci ewoluującuych. Szkoła została zorganizowana przy wsparciu Programu COST P10 .Physics of Risk. w ramach otwartego cyklu Summer Schools Polish-German-Lithuanian Dialogue. Udział w Szkole wzięło 22 studentów, doktorantów i młodych pracowników naukowych naukowych z Polski, Niemiec i Litwy. Wykładowcami byli (w nawiasach tematy wykładów):
- Prof. Georgios Neofotistos, Physics Department, University of Crete (Basic Concepts of Stock Market Dynamics)
- Prof. Peter Richmond, Department of Physics, Trinity College Dublin, Ireland (Statistical physics of financial markets)
- Prof. Bosiljka Tadic, Department of Theoretical Physics, Jozef Stefan Institute, Ljubljana, Slovenia (Complex Networks: Models and Applications)
- Prof. Janusz Hołyst, Faculty of Physics, Warsaw University of Technology (Introduction to Sociophysics)
- Prof. Christophe Deissenberg Goupement de Recherche en Economie Quantitative d'Aix-Marseille (GREQAM) and Department of Economics, Universite de la Mediterranee, France (Agent-based computational economics (ACE): Theory and methods)
Jednym z członków Komitetu Honorowego Szkoły był Janusz Reiter, były Ambasador Polski w Niemczech, który wygłosił referat Subjective perception of Polish - German relations.
Uczestnicy Szkoły physics in warsaw 2004 wzięli udział w projektach badawczych i dydaktycznych kierowanych przez pracowników Wydziału Fizyki PW.

Działania Sekcji w roku 2005

• kontynuowano niektóre przedsięwzięcia zapoczątkowane w roku 2004. Na przykład, opracowano materiały Pierwszego Polskiego Sympozjum z Ekono- i Socjofizyki, które opublikowano w 36 tomie Acta Physica Polonica (2005); zawarto w nim osiemnaście najlepszych referatów przedstawionych na Sympozjum. Materiały te otrzymali już wszyscy (zarejestrowani) uczestnicy Sympozjum.
• Sekcja FENS współorganizowała dwie Sesje Specjalistyczne XXXVIII Zjazdu Fizyków Polskich (Politechnika Warszawska 11-16 wrzesień 2005) mianowicie, Sesję Nowe obszary fizyki oraz Sesję Fizyka dla poetów, kucharzy i biznesmenów.

• Sekcja FENS zamierza pozyskać do swoich działań jeszcze większą liczbę Członków PTF, kontynuować będzie współpracę ze środowiskiem ekonomicznym i finansowymi w Polsce oraz będzie starać się o rozszerzenie kontaktów z podobnymi Sekcjami innych Towarzystw Fizycznych.
• Sekcja FENS zamierza popierać i promować kształcenie na licencjackich studiach z ekonofizyki istniejących na Uniwersytecie Śląskim i na Uniwersytecie Wrocławskim
• Sekcja FENS stawia sobie za cel aktywną pomoc w zorganizowaniu, pierwszej w Polsce, specjalizacji magisterskiej z ekonofizyki na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego (proponowany program tej specjalizacji, zob. także program licencjatu z ekonofizyki). Byłoby to przedsięwzięcie o potencjalnie wzrastającym znaczeniu zarówno dla studentów jak i dla odnośnych środowisk jednakże jego realizacja jest uwarunkowana zaangażowaniem w to przedsięwzięcie akademickiego środowiska ekonomicznego.

Za Zarząd Sekcji FENS
Sekretarz Zarządu prof. ndzw. UW dr hab. Ryszard Kutner
Przewodniczący Zarządu prof. dr hab. Janusz Hołyst