Czwarte posiedzenie Zarządu Głównego PTF, przygotowane wspólnie z Zarządem Oddziału Warszawskiego, rozpoczęło się o godz. 11:00 na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, a od godz. 13:00 było kontynuowane na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej. W spotkaniu uczestniczyli członkowie Zarządu Głównego, członkowie Zarządu Oddziału Warszawskiego i zaproszeni goście. Zebranie przebiegało zgodnie z porządkiem obrad:

1. Otwarcie posiedzenia.
   Sekretarz Oddziału Warszawskiego prof. Tadeusz Stacewicz otworzył zebranie i przywitał przybyłych, po czym przekazał prowadzenie Prezesowi PTF prof. Maciejowi Kolwasowi.

2. Zatwierdzenie protokołu z trzeciego posiedzenia ZG PTF w dniu 23.02.2002 r. w Krakowie.
   Prof. M. Kolwas poinformował zebranych o nowej formule spotkań Zarządu Głównego wspólnie z Zarządami Oddziałów, jak to już miało miejsce w Krakowie i obecnie w Warszawie. Ponieważ protokół z ostatniego zebrania został zamieszczony w Internecie i wcześniej był znany wszystkim zgromadzonym, przystąpiono do jego zatwierdzenia. Protokół z trzeciego posiedzenia ZG PTF w dniu 23.02.2002 r. w Krakowie został przyjęty jednogłośnie.

3. Informacja o bieżącej działalności PTF.
   Prezes Towarzystwa, prof. M. Kolwas poinformował zgromadzonych o swojej działalności zagranicznej, a w tym o udziale w Zjeździe Fizyków Niemieckich w Lipsku, o wyborach Prezydenta EPS w Berlinie i o uczestnictwie w spotkaniu przedstawicieli towarzystw fizycznych w Brighton, a także o pobycie w Odessie i pracach w jury Turnieju Młodych Fizyków, w którym polska drużyna z LO im. Stanisława Staszica w Warszawie zajęła pierwsze miejsce. Drużyna, którą przygotował do eliminacji mgr S. Lipiński, nauczyciel fizyki w LO im. Stanisława Staszica w Warszawie, była bardzo dobrze przygotowana i świetnie się zaprezentowała w czasie zawodów.
   EPS wystąpi do UNESCO z apelem o ogłoszenie roku 2005 Światowym Rokiem Fizyki. Z tej racji prof. M. Kolwas wysunął postulat, aby wypadający w 2005 r. XXXVIII Zjazd Fizyków Polskich odbył się w Warszawie.
   Sekretarz Generalny prof. A. Kopystyńska przedstawiła informację o 5 posiedzeniach Prezydium Zarządu Głównego, które odbyły się 8 marca, 19 kwietnia, 13 maja, 3 czerwca i 13 czerwca br., na których zajmowano się kolejno:
   - Organizacją Światowego Roku Fizyki w Polsce,
   - Poprawkami do nowego statutu i terminem jego uchwalenia,
   - Uchwaleniem Regulaminu Członka Wspierającego PTF,
   - Rozpatrzeniem wniosków i przyznaniem każdej z 5 osób stypendium Hereausów w wysokości 600 euro. Stypendium to jest fundowane przez DPG i przeznaczone na pomoc w sfinansowaniu uczestnictwa w międzynarodowych konferencjach organizowanych na terenie Niemiec. Prezydium zdecydowało, że wysokość przyznawanego stypendium nie może przekroczyć kwoty 600 euro.
   - Sprawą powołania 2 Komitetów: Doradczego i Programowego, działających przy organizacji Zjazdu Fizyków Polskich w Gdańsku. Na przewodniczącego Komitetu Programowego powołano prof. Reinharda Kulessę, wiceprezesa PTF.
   Z inicjatywy Zarządu Głównego powstaje komputerowa baza danych członków Polskiego Towarzystwa Fizycznego. Dr Zygmunt Ajduk opowiedział o bazie danych, ich wprowadzaniu do bazy i sposobach korzystania z niej, a także poinformował zebranych, że Zarząd Główny i Zarządy Oddziałów dostaną jeszcze w czerwcu odpowiednie konta dostępu do bazy. Nowy adres internetowy PTF to http://ptf.fuw.edu.pl, natomiast do bazy danych wchodzi się przez dodanie w odpowiednim miejscu litery s: https:// ptf.fuw.edu.pl. Na serwerze PTF uruchomiona została także kopia bazy PhysNet.
   Po tej informacji wywiązała się dyskusja. Prof. J. Chwirot i prof. A. Bielski wyrazili obawę, czy zamieszczanie informacji w bazie danych jest zgodne z ustawą o ochronie danych osobowych. Prof. J. Gaj stwierdził, że każdy członek PTF powinien mieć prawo i możliwość wglądu do swoich danych osobowych i w razie potrzeby wprowadzić poprawki. Administrator bazy powinien je udostępniać zainteresowanym za pomocą poczty elektronicznej.

4. Sprawy związane z nowym statutem PTF.
   Wysunięte przez Prezydium ZG propozycje zmian w Statucie PTF i uwagi nadesłane z oddziałów przedstawiła zebranym prof. A. Kopystyńska.
   Zabierając głos w dyskusji prof. A. Bielski stwierdził, że aby Zarząd Główny działał operatywnie należy zmniejszyć proponowaną w statucie liczbę jego członków (proponuje się 15, a obecnie jest ich 11) i rozszerzyć udział w jego zebraniach o Przewodniczących Zarządów Oddziałów. Jednak zebranie tak licznego grona osób w tym samym czasie i w tym samym miejscu jest trudne i wiąże się z dużymi kosztami ponoszonymi na przejazdy.
   Dalsze głosy w dyskusji to:
   Prof. A. Kopystyńska powiedziała, że kandydatura na Prezesa Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Fizycznego powinna uzyskać poparcie np. 15 członków PTF. Liczba 15 jest uwarunkowana tym, że najmniejszy Oddział musi mieć 15 członków, a więc kandydat byłby popierany przez cały Oddział. Ostatecznie ustalono, że wystarczy poparcie 10 osób. Wybory Członków i Prezesa Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Fizycznego powinna przeprowadzać Komisja Wyborcza, podobnie jak to jest na Uniwersytecie Warszawskim. Komisja przeprowadza wybory i funkcjonuje aż do następnych wyborów, do przeprowadzenia których Walne Zebranie powołuje nową Komisję Wyborczą.
   Prof. M. Kolwas stwierdził, że Zarząd Główny powinien w czasie całej kadencji koncentrować się na realizacji zadań statutowych, a nie na organizowaniu wyborów. Powołana na Walnym Zebraniu Delegatów komisja powinna prowadzić działalność na kilka miesięcy przed wyborami i funkcjonować do następnych wyborów. Aby wybory mogły się odbyć według nowego statutu, musi on być zatwierdzony przez sąd, a to wymaga czasu. Ostatni termin, w którym powinno odbyć się Zebranie Delegatów to 23.11.2002 r. Jeżeli nie zostanie to zrealizowane, najbliższe wybory będą się odbywały zgodnie z postanowieniami zawartymi w starym statucie.
   Prof. T. Stacewicz powiedział, że propozycje zawarte w nowym statucie postulują przeprowadzanie głosowania drogą elektroniczną, co jest niezgodne z zapewnieniem tajności wyborów, a ponadto nie wszyscy członkowie mają dostęp do Internetu (nauczyciele, członkowie seniorzy). Brak jest określenia w nowym statucie, że PTF jest stowarzyszeniem non profit, co jest bardzo ważne ze względu na rozliczenia podatkowe i finansowe. Brak takiego określenia powoduje wiele konsekwencji prawnych i utrudnia kontakty zagraniczne. Ponadto chronologia statutu powinna zakładać wcześniejsze wprowadzenie pewnych określeń i dopiero potem posługiwanie się nimi, a nie odwrotnie (jak to jest w projekcie). Zgodnie z postanowieniami projektu nowego statutu członkowie wspierający nie mają ani czynnego ani też biernego prawa wyborczego. OW PTF postuluje przyznanie członkom wspierającym prawa do informowania o wspieraniu przez nich działalności PTF i zamieszczania w Postępach Fizyki darmowych reklam z częstością i na powierzchni uzależnionej od wysokości wpłacanych kwot. Kontrowersje budzi postulat o skreślaniu z listy członków, którzy zalegają przez rok z opłacaniem składek. OW PTF postuluje, aby w statucie pozostawić stare brzmienie: skreślanie z listy członków następuje po dwóch latach zalegania z opłacaniem składek członkowskich, po dwukrotnym pisemnym zawiadomieniu (dopuszczając możliwość wykorzystania w tym celu poczty elektronicznej). Nie wiadomo też dlaczego członkiem PTF może zostać dopiero osoba pełnoletnia. Prof. T. Stacewicz przekazał zebranym prośbę kilku członków OW PTF o wypunktowanie różnic między starym statutem i propozycją nowego statutu, a następnie przekazanie tych informacji wszystkim członkom. Usprawni to dyskusję i ułatwi ustosunkowanie się do proponowanych zmian.
   Prof. A. Kopystyńska dodała, że w statucie powinno się znaleźć odwołanie do Regulaminu Członka Wspierającego, w którym zostały określone prawa członków wspierających. Prof. J. Chwirot przypomniał, że w dokumencie wyższego rzędu nie może być odwołań do dokumentów niższego rzędu.
   Prof. J. Gaj uściślił, że w statucie PTF powinna się znaleźć informacja o tym, kto uchwala Regulamin Członka Wspierającego.
   Prof. M. Kolwas powiedział, że na Zebraniu Delegatów w dniu 23.11.2002 r. powinny być sprecyzowane i przegłosowane wnioski dotyczące zmian w statucie. Jeżeli zebranie się nie odbędzie w listopadzie, zmiany w statucie trzeba będzie odłożyć na dwa lata.

5. Informacja o konferencji Women in Physics.
   Informację o konferencji Kobiety w fizyce, która odbyła się w Paryżu w siedzibie UNESCO w dniach 07-09.03.2002 przekazała zebranym prof. I. Sosnowska. Przed tą konferencją wybrano delegację, która miała za zadanie przygotować plakat i materiały dotyczące roli kobiet w fizyce w warunkach polskich. W ramach Konferencji działały następujące komitety:
   - Komitet IUPAP .Kobiety w fizyce",
   - Lokalny komitet organizacyjny,
   - Komitet składający się z liderów z poszczególnych krajów oraz
   - Komitet przygotowujący tematy do dyskusji.
   W czasie konferencji odbywały się posiedzenia plenarne, na których wystąpienia głównie miały charakter życiorysów oraz dyskusje w sześciu grupach tematycznych. Została uchwalona rezolucja, zawierająca postanowienia skierowane do czynników odpowiedzialnych za edukację i czynników przyznających granty na badania naukowe. W Berlinie w ramach EPS został powołany nowy oddział Kobiety w fizyce. Prof. M. Kolwas poprosił prof. I. Sosnowską o reprezentowanie Polski w tym oddziale. Informacje o konferencji można znaleźć pod adresem http://www.if.ufrgs.br/~barbosa/conference.html.
   Prof. A. Kopystyńska powiedziała, że problem kobiet w nauce był również dyskutowany na zjeździe w Brighton. Ilustracją sytuacji w Polsce mogą być dane uzyskane z Dziekanatu Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego:
   Na 1043 studentów na Wydziale Fizyki około 35 % stanowią kobiety.
   Na studiach doktoranckich kobiet jest około 37 %.
   Wśród nauczycieli akademickich jest już tylko 16,8 % kobiet.
   Zarząd Główny otrzymał od firmy L'OREAL, która wspólnie z UNESCO przyznaje nagrody kobietom pracującym w nauce propozycję wysunięcia kandydatki do tej nagrody. Ponieważ w 2003 r. będzie to nagroda w dziedzinie Sciences of Condensed Matter Zarząd Główny zaproponuje prof. Marię Kamińską z Uniwersytetu Warszawskiego.

   Druga część zebrania odbyła się w gmachu Wydziału Fizyki Politechniki Warszawskiej. Przed wznowieniem obrad uczestnicy Zebrania zwiedzali odnowiony gmach i pracownie Wydziału Fizyki Politechniki Warszawskiej. Wznawiając obrady prof. M. Kolwas skorzystał z możliwości prezentacji komputerowej i pokazał zebranym fotografię nowo wybranego Prezydenta EPS prof. Martina Hubera, informując, że na to stanowisko kandydował również prof. A. K. Wróblewski.

6. Sprawy związane z XXXVII Zjazdem Fizyków Polskich w Gdańsku.
   Informację o stanie przygotowań do XXXVII Zjazdu w Gdańsku w dniach 15-18.09.2003 r. przedstawił prof. E. Czuchaj. Został powołany Komitet Organizacyjny Zjazdu, zorganizowano sekretariat, prowadzone są prace organizacyjne. Pomoc w zorganizowaniu Zjazdu zaoferował dziekan Wydziału Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej oraz inne uczelnie, marszałek i wojewoda oraz prezydent Gdańska. Organizatorami Zjazdu są Uniwersytet Gdański, Politechnika Gdańska i Oddział Gdański PTF. Trwają poszukiwania sponsorów i firm, które dofinansują organizację Zjazdu. Sprawy finansowe nie są jeszcze dopracowane. Oddział Gdański PTF zwraca się z prośbą do Zarządu Głównego o pomoc i współpracę w zakresie opracowania programu Zjazdu, zaproszenia gości zagranicznych i honorowych. Wczesną jesienią zostanie uruchomiona strona WWW Zjazdu.
   W dyskusji na temat organizacji Zjazdu głos zabierali:
   Prof. A. Kopystyńska powiedziała, że warto powołać osobę wyłącznie do prowadzenia prac finansowych Zjazdu, a ponadto włączyć do wszystkich prac ludzi młodych. Należy pomyśleć o zaproszeniu na Zjazd nauczycieli fizyki z Ukrainy, Białorusi, Litwy i Łotwy. Z powodu wycofania się sponsorów tego zamierzenia nie zrealizowano w czasie Zjazdu w Toruniu. Prof. I. Strzałkowski dodał, że listę nauczycieli fizyki z Ukrainy, Białorusi, Litwy i Łotwy ma prof. A. Bielski. Dofinansowanie udziału nauczycieli można uzyskać z MENiS, zaś dotacje na inne cele Zjazdu z Komitetu Fizyki PAN, Komitetu Badań Naukowych i Polskiej Agencji Atomistyki.
   Prof. M. Kolwas przypomniał, że w czasie Zjazdu odbywają się spotkania prezesów towarzystw fizycznych krajów sąsiadujących z Polską (i nie tylko), które cieszą się dużym zainteresowaniem. Poprosił o wytypowanie osoby, która zajmie się organizacją takiego spotkania. Na ten cel można pozyskać dodatkowe pieniądze, również z EPS. Należy zadbać o zakwaterowanie gości możliwie w jednym miejscu. Prof. M. Kolwas dodał, że we Lwowie wydawane jest polskie czasopismo Świat Fizyki, poprzez które można dotrzeć do tamtejszych nauczycieli fizyki. Prezes przypomniał, że na przewodniczącego Komitetu Programowego Zjazdu Prezydium ZG powołało prof. R. Kulessę.
   Prof. T. Stacewicz zauważył, że zainteresowanie Zjazdem może wzrosnąć poprzez zorganizowanie w sekcjach prezentacji i dyskusji czysto naukowych, wzorem towarzystw amerykańskiego i brytyjskiego.
   Prof. A. Kopystyńska powiedziała, że wykłady plenarne w czasie Zjazdu powinny mieć charakter popularnonaukowy. Gdyby dyskusje w sekcjach miały charakter czysto naukowy, na Zjazd nie przyjechaliby nauczyciele. Należy jednak zachęcić do udziału w Zjeździe i wygłaszania referatów ludzi młodych.
   Prof. I. Strzałkowski zauważył, że towarzystwa naukowe niemieckie, brytyjskie i amerykańskie mają inną strukturę, stąd na ich Zjazdach prowadzone są dyskusje naukowe w sekcjach.
   Prof. J.Gaj powiedział, że w ramach PTF należy dążyć do poszerzenia działalności naukowej. Wykłady mogą mieć charakter publikacji tak przygotowanej, aby była zrozumiała dla niespecjalistów.
   Prof. M. Kolwas powiedział, że zadaniem PTF jest konsolidowanie środowiska naukowego. Można rozważyć następującą formułę organizacyjną Zjazdu: wykłady plenarne na poziomie popularnonaukowym i specjalistyczne, satelitarne konferencje naukowe. Celem powinno być zachęcenie do udziału w Zjeździe młodych fizyków.

7. Sprawy finansowe.
   Sprawozdanie finansowe przedstawił dr M. Kowalski. Ze względu na poniesione duże wydatki (między innymi na założenie komputerowej bazy członków PTF) Zarząd Główny powinien zastanowić się jak pozyskać pieniądze na działalność statutową. Należy ponowić apel do różnych instytucji o finansowe wspomaganie działalności ZG PTF. Prof. M. Kolwas dodał, że należy sprawdzić, jak są zbierane składki w Oddziałach PTF, zastanowić się w jakiej formule ma działać ZG PTF i jak pozyskiwać pieniądze na jego działalność. Należy podjąć działania dotyczące obchodów Roku Fizyki 2005 i włączenia do tej działalności odpowiednich ludzi.

8. Sprawy różne.
   Na stanowisko Przewodniczącego Komitetu Głównego Olimpiady Fizycznej, na wniosek prof. M. Kolwasa, ponownie powołano prof. J. Mostowskiego.
   Prof. A. Kopystyńska przypomniała, że każdy Oddział powinien wytypować jednego kandydata do Ogólnopolskiego Komitetu Obchodów Roku Fizyki 2005. Oddział Poznański PTF deleguje do tego komitetu prof. W. Nawrocika.
   Dr A. Wysmołek mówił o wykładach organizowanych przez Oddział Warszawski dla uczniów gimnazjów i liceów. W bieżącym roku wzięło w nich udział około 5000 uczniów. Wykłady są dotowane przez Gminę Centrum. Informacje o wykładach wraz z ich krótkim streszczeniem są zamieszczane na stronie WWW Oddziału. Oddział przygotowuje się do rozszerzenia działalności i zorganizowanie w czasie wakacji kursu dla około 60 nauczycieli.
   Prof. M. Kolwas zaapelował aby otoczyć opieką Oddziału PTF wykłady z fizyki odbywające się w różnych miejscach w Warszawie i by wspólnie zadbać o pozyskanie pieniędzy na kontynuowanie tej formy działalności. Ponadto poinformował zebranych, że Prezes Polskiego Towarzystwa Promieniowania Synchrotronowego zwraca się z prośbą o podpisanie umowy o współpracę. Umowa została odczytana i zaakceptowana.
   Prof. T. Stacewicz zaapelował do zebranych o zamieszczanie recenzji podręczników do nauczania fizyki w bazie internetowej Kopernik. Dotychczas pojawiła się tylko jedna recenzja. Należy wzmóc działania w środowisku pracowników naukowych i nauczycieli, zachęcające do zamieszczania recenzji podręczników do nauczania fizyki.
   Prof. I. Strzałkowski poinformował zebranych o inicjatywie zamieszczania recenzji podręczników do nauczania fizyki, podejmowanych przez Nauczycielską Sekcję PTF i zachęcał do współpracy z tą sekcją.
   Dr M. Kowalski stwierdził, że za recenzję należy zapłacić ponieważ jest to odpowiedzialna i ciężka praca.
   Prof. M. Kolwas poparł inicjatywę wystąpienia do Fundacji Batorego o granty na sfinansowanie pisania recenzji podręczników do nauczania fizyki.
   Mgr A. Miłosz poinformowała zebranych o działalności Ogólnopolskiego Seminarium Dydaktyki Fizyki, organizowanego przez Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, wspomaganego przez Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i Oddział Warszawski PTF. Opiekunem naukowym Seminarium jest prof. J. Ginter, a organizatorem mgr Z. Suwald. W ramach Seminarium realizowane są następujące zagadnienia:
   - Fizyka współczesna i astronomia - badania i zastosowania.
   - Dydaktyka fizyki i astronomii.
   - Zmiany w nauczaniu fizyki w reformowanej szkole.
   Zajęcia z fizyki współczesnej prowadzili nieodpłatnie pracownicy naukowi. Swoje doświadczenia pedagogiczne i niekonwencjonalne rozwiązania metodyczne prezentowali (też nieodpłatnie) nauczyciele.

9. Wolne wnioski.
   Kończąc zebranie prof. M. Kolwas podziękował wszystkim uczestnikom za aktywny udział w obradach. Termin następnego Zebrania Zarządu Głównego, które zostanie zorganizowane w Katowicach wspólnie z Zarządem Oddziału Katowickiego PTF, wyznaczono na 12.10.2002 r.